O odmowie zarejestrowania stowarzyszenia "Nasz wspólny śląski dom" z siedzibą w Rybniku poinformował w poniedziałek wieczorem jeden z liderów obu niezarejestrowanych organizacji, Andrzej Roczniok. Zapowiedział, że inicjatorzy powołania stowarzyszenia odwołają się do instytucji europejskich.

W statucie stowarzyszenia, którego nie zarejestrował gliwicki sąd, napisano, że jest to "stowarzyszenie osób deklarujących narodowość śląską w czasie spisu powszechnego". W spisie w 2000 r. taką deklarację złożyły 173 tys. osób, a w spisie w 2010 r. - według nieoficjalnych informacji prasowych - ok. 400 tys.

Jak powiedział Roczniok, w odmowie rejestracji stowarzyszenia napisano m.in., że jego statut narusza ustawę o mniejszościach narodowych, dopuszczając "byt prawny narodu śląskiego". Pomysłodawcy stowarzyszenia zaprzeczają tym zarzutom, a odmowę uważają za dyskryminację. Zapowiadają odwołanie do sądu oraz trybunału w Strasburgu.

Roczniok jest jednym z liderów ubiegającego się od 14 lat o sądową rejestrację Związku Ludności Narodowości Śląskiej. Sądy konsekwentnie uznawały, że rejestracja organizacji wiązałaby się z uznaniem śląskiej mniejszości narodowej i związku nie zarejestrowano, mimo zmiany proponowanej nazwy na Stowarzyszenie Osób Deklarujących Przynależność do Narodowości Śląskiej.

W 2001 r. Trybunał w Strasburgu uznał, że polskie sądy nie złamały prawa, odmawiając związkowi rejestracji. Kolejna skarga Związku, złożona w 2007 r., czeka na rozpatrzenie w Strasburgu.

Roczniok przyznał, że stowarzyszenie "Nasz wspólny śląski dom" miało być zastępczą formą działalności niezarejestrowanego związku. "Chcielibyśmy działać legalnie; mamy do tego prawo" - uważa współzałożyciel obu organizacji.