Dysputa uczonych

Leszek Śliwa

GN 04/2015 |

publikacja 22.01.2015 00:15

Święty Tomasz z Akwinu, największy filozof i teolog średniowiecza, był patronem założonego w 1517 roku dominikańskiego kolegium uniwersyteckiego w Sewilli.


Francisco de Zurbarán 
„Apoteoza św. Tomasza z Akwinu”
olej na płótnie, 1631
Muzeum Sztuk Pięknych, Sewilla Francisco de Zurbarán 
„Apoteoza św. Tomasza z Akwinu”
olej na płótnie, 1631
Muzeum Sztuk Pięknych, Sewilla

W roku 1631 dominikanie postanowili ozdobić ołtarz w uczelnianej kaplicy obrazem przedstawiającym patrona i fundację kolegium. Zlecenie na namalowanie dzieła otrzymał sławny artysta działający w Sewilli, Francisco de Zurbarán.


Obraz jest podzielony chmurą na część „ziemską” – na dole i „niebieską” – na górze kompozycji. W części ziemskiej przedstawiona jest symbolicznie historyczna scena fundacji uczelni. Na stoliku na środku leży bulla fundacyjna. Z obu stron klęczą fundatorzy: z lewej arcybiskup Sewilli, dominikanin Diego de Deza, z prawej – cesarz Karol V, który był również (jako Karol I) królem Hiszpanii. Za arcybiskupem widzimy zakonników, a za cesarzem dworaków.


Powyżej, na chmurze, stoi św. Tomasz z Akwinu, ubrany w habit dominikański. Ponad nim wznosi się otoczona złotym blaskiem biała gołębica symbolizująca Ducha Świętego. To znak Bożej inspiracji filozofii Tomasza. Świętego dominikanina otaczają czterej ojcowie Kościoła: z lewej strony św. Ambroży z Mediolanu i św. Grzegorz Wielki, z prawej św. Hieronim i św. Augustyn z Hippony. Zarówno Tomasz, jak i pozostali święci są również doktorami Kościoła. Tutaj zostali przedstawieni jako uczeni trzymający otwarte księgi i prowadzący dysputę naukową.


Najwyżej, oprócz Ducha Świętego, widzimy: w lewym górnym rogu Chrystusa i Matkę Bożą, w prawym św. Pawła i św. Dominika. W tej niebiańskiej rzeczywistości, promieniejącej złocistym blaskiem, widać także niewyraźne postacie aniołów.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.