La Mancha to hiszpański koniec świata. Region wyżynny, suchy, gdzie z rzadka można napotkać winnice, znacznie częściej wypasające się stada owiec lub kóz. I wiatraki, które na pozbawionej drzew równinie powoli obracają ramionami na wietrze. To właśnie tu 410 lat temu błędny rycerz Don Kichot na wychudzonej szkapie, w przeżartej rdzą zbroi, hełmie z doczepioną tekturową przyłbicą i z ukochaną Dulcyneą z Toboso w sercu, wyruszył na trakt, by mścić niesprawiedliwość, walczyć z olbrzymami i ratować uprowadzane dziewice. Były to czasy mało łaskawe dla takich samotnych bohaterów jak on. Lśniące zbroje odesłano do lamusa, a dzielnych wojaków, takich jak Amadis z Walii czy Orland Szalony, można było odnaleźć co najwyżej na kartach popularnych romansów rycerskich. A jednak to właśnie Don Kichot przeszedł do historii jako jeden z wzorców dzielnego rycerza, obok Tristana czy Galahada.
 

Awanturnik pisarzem

W tym roku Rycerz Smętnego (czy – wedle najnowszego tłumaczenia – Żałosnego) Oblicza obchodzi 410. urodziny. Tyle właśnie mija w styczniu od ukazania się I tomu powieści Miguela de Cervantesa „Przemyślny szlachcic Don Kichot z Manczy”. Część druga powieści ukazała się 400 lat temu, w roku 1615. Gdyby jednak nie osobiste nieszczęścia jej autora, być może Don Kichot nigdy by nie wyruszył na swoje wyprawy. Dzieje pisarza mogłyby posłużyć za kanwę powieści sensacyjnej. Urodzony w zubożałej rodzinie szlacheckiej w 1547 roku Cervantes wiódł awanturnicze życie. Uciekając przed wyrokiem sądowym, każącym obciąć mu rękę za udział w pojedynku, w 1569 roku zaciągnął się do wojska i w 1571 roku brał udział w bitwie morskiej pod Lepanto. Ranny, nigdy nie odzyskał władzy w jednym ramieniu. Po kilku latach chciał wrócić do ojczyzny i zająć się pisaniem, niestety, w 1575 roku podczas morskiej podróży porwali go Maurowie i sprzedali w niewolę. Jako że miał przy sobie listy polecające od byłego dowódcy do hiszpańskiego króla, piraci uznali, że mogą otrzymać za niego wysoki okup. Zbieranie środków przez rodzinę i zakon trynitarzy trwało długo, przez co w niewoli, z której kilkakrotnie próbował uciekać, spędził kolejne pięć lat. Po powrocie do domu, nie osiągając sukcesu literackiego z powodu przeciętnych wierszy i sztuk, które nie przynosiły mu większego dochodu, zajął się zbieraniem żywności dla hiszpańskiego wojska oraz podatków. Oskarżany o malwersacje finansowe, a później, niesłusznie nawet, o udział w zabójstwie kilkakrotnie trafiał do więzienia.