Pedro de Berruguete: Św. Piotr Męczennik

publikacja 07.08.2006 12:38

"Św. Piotr Męczennik", ok. 1493, olej na desce, 177 x 90 cm, Muzeum Prado (Madryt) Autor: Pedro de Berruguete, malarz hiszpański, ur. ok. 1450 w Paredes de Nava koło Palencii, zm. 1504 w Ávili koło Madrytu


Artystyczna rodzina
Twórczość Pedra Berruguete jest typowa dla późnego gotyku i wczesnego renesansu. Artysta zajmował się rzeźbą i malarstwem. Pochodził z artystycznej rodziny. Malarzami i rzeźbiarzami byli także jego ojciec Pedro i syn Alonso.

Pedro Berruguete tworzył we Włoszech (w Urbino) oraz w Hiszpanii (m.in. w Toledo, Burgos, Palencii i Segovii). Był malarzem królów Hiszpanii. Jego najwybitniejsze obrazy powstały na zamówienie wielkiego inkwizytora Tomása de Torquemady dla dominikańskiego klasztoru św. Tomasza w Ávili. Jednym z tych dzieł jest "Św. Piotr Męczennik".

Męczennik z Werony
Św. Piotr Męczennik z Werony (1205-1252) był dominikaninem, sławnym kaznodzieją. Poświęcił życie nawracaniu katarów. W 1234 papież mianował go inkwizytorem generalnym Mediolanu. Zginął zamordowany przez jednego z katarów. Już rok po śmierci został kanonizowany.

Berruguete namalował go w habicie dominikańskim, na tle złotego baldachimu. Kolor złoty oznaczał w sztuce średniowiecznej świętość.

W prawej ręce św. Piotr z Werony trzyma palmę – symbol wszystkich męczenników. Palma jest otoczona trzema koronami, które święty miał otrzymać w niebie za swoje męczeństwo, czystość i wiarę.

Nóż w głowie, miecz w piersi
Morderca zadał świętemu ciosy nożem w głowę i mieczem w pierś. Z tymi atrybutami męczeństwa namalował inkwizytora z Werony Berruguete. Dlatego w głowie świętego tkwi nóż, a z piersi wystaje koniec ostrza miecza, wbitego przez plecy.

Tuż przed śmiercią ranny Piotr napisał swoją krwią na ziemi słowa "Credo in Deum" – wierzę w Boga. Dlatego na obrazie hiszpańskiego artysty trzyma w lewej ręce księgę otwartą na Credo – wyznaniu wiary.