Nowy tom „Książnicy Śląskiej”. Sto lat polskich instytucji kultury na Śląsku

Krystyna Heska-Kwaśniewicz

GN 41/2023 |

publikacja 12.10.2023 00:00

Trzeci tom jubileuszowej serii „Książnicy Śląskiej” poświęcony został stuleciu polskich instytucji kultury na Śląsku.

„Książnica Śląska”, t. 36 red. Marta Kasprowska-Jarczyk, Barbara Maresz,Rosalba Satalino Biblioteka Śląska Katowice 2023 ss. 224 „Książnica Śląska”, t. 36 red. Marta Kasprowska-Jarczyk, Barbara Maresz,Rosalba Satalino Biblioteka Śląska Katowice 2023 ss. 224

Setną rocznicę powrotu Śląska do Polski katowicka Biblioteka Śląska uczciła serią jubileuszowych tomów „Książnicy Śląskiej”. To atrakcyjne i rzetelne wydawnictwo ukazuje wysoką dynamikę życia umysłowego i kulturalnego w dawnym województwie śląskim. Tom pierwszy (1921), poświęcony setnej rocznicy powstań i plebiscytu, zawierał obszerne omówienie form pamięci czasu śląskich zrywów w realizacjach literackich, folklorystycznych i filmowych. Tom drugi (1922) wiązał się z setnym jubileuszem Teatru Śląskiego im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach i setną rocznicą powstania Biblioteki Śląskiej, przypominając ważne wydarzenia, niezwykłych ludzi i cenne dokumenty z tamtych lat.

Wreszcie w roku 2023 ukazał się trzeci tom, poświęcony stuleciu polskich instytucji kultury na Śląsku. Pięknie został w nim pokazany zapał tworzenia polskiej szkoły, „wyrąbywanie chodnika” do serc i umysłów młodego pokolenia Ślązaków, i szlachetna postać Mieczysławy Mitery-Dobrowolskiej (Zofia Adamczykowa). Cenne opracowania prasoznawcze poświęcone zostały „Chowannie” (Alina Budniak) i „Gościowi Niedzielnemu” (Agnieszka Gołda, Lucyna Sadzikowska). Pierwsze z nich przypomina działalność Instytutu Pedagogicznego w Katowicach, którego organem była do dzisiaj wychodząca „Chowanna”. Drugie pokazuje ewolucję „Gościa Niedzielnego” – od czasopisma dla ludu do czasopisma opinii, jednego z najpoczytniejszych. Podtytuł „rekonesans badawczy” budzi nadzieję na powstanie monografii „Gościa”. Nie sposób omówić wszystkich tekstów tomu, jednak wspomnieć należy, że pojawiły się tu opracowania o powstaniu w Katowicach Oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego, przyczynki do dziejów Biblioteki Śląskiej i Teatru Polskiego, niemieckie spojrzenie na polską literaturę Górnego Śląska czy wreszcie wzruszające refleksje Olgi Płaszczewskiej, wnuczki Alfreda Jesionowskiego, o archiwum domowym dziadka. Całość jest godna uwagi i cenna, istotna dla wszystkich śląskoznawców.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.