Opowieść na Wilijo

Andrzej Macura

publikacja 24.12.2011 05:05

Wcale niy tak downo tymu i wcale niy za siedmioma górami, za siedmioma lasami, ino u nos, kejsik na Śląsku...

Opowieść na Wilijo Henryk Przondziono/GN Suto zastawiony stół w Wigilię nie jest najważniejszy

Dziś już nikt niy wiy, czy to było kanś u Cyzaroków, na zielonym Śląsku rybnickim, kaj jeszczy niy tak downo były uzdrowiska, biołym wedle Lublińca, skond już całkiym blisko do Królowyj Polski, czy na tym czornym, kaj kopalnia hutom, a huta kopalnia poganio. Możno i na tym najczorniejszym, na kerym wszystkim sadza sie marze na łoku. Dość że w jednyj takiyj ślonskiyj mieścinie gruchła nowina: w sobota we wieczór mo do nos przijechać som Pon Bóg.

Najpiyrw żodyn niy chcioł wierzyć. Do nos miołby przijechać? Ślonsk może i je pympkiym świata, ale przeca niy jest aż tak ważny, jak tako Warszawa, Berlin czy Wiedyń. Łazili ludzie, łazili i pytali, czy je to możliwe. W końcu keryś wymyślił, że może ino przejazdym do Betejem, bo przeca chnet świynta. Choć do Betlejemu ze Ślonska daleko i blank niy po drodze, bo Pon Bóg na pewno niy miyszko na biegunie, co by z północy do Izraela jechoł, ino w niebie, ludziskom ta wersjo sie spodobała. Przijedzie, ale bydzie przejazdym – godali. No, nojwyżyj posiedzi dzień, dwa, coby trocha odpoczońć w podróży i fertig. Zaś pojedzie dalij. Żodyn już niy pytoł,  skond sie wieść wziona  (a wziona sie z tego, że na rekolekcjach w kościele gorliwy francman cosik godoł, że do kożdego z nos Pon Bóg przichodzi), ale wszyscy już swoje wiedzieli. Jak to przi plotkach. Bydzie Pan Bóg u nich i szlus.

Zaro tyż zaczyli radzić. Co robić? Jak sie dobrze pokozać Pon Bóczkowi? Trza miasteczko wysprzontać, a droga dobrze odsnieżyć – padoł sekretarz gminy. I co by hasioki niy straszyły przipomnioł staro śpiywka. Ja, to je ważne, ale niy wszystko – padali inni. W ratuszu przigotujymy sala, co by Pon Bóg móg w eleganckim miejscu pojeść – padoł burmistrz. Wszyscy sie tam niy ciście, ale powinni być inekerzy obywatele no i farorz. No właśnie: farorz! Kaj je farorz? Lećcie po farorza, bo przeca muszymy i z nim ustalić! On sie nojlepij zno!

I tak słowo do słowa, już z farorzym i jednym kapelonkiem ustalili: tyn bydzie odpowiedzialny za udekorowanie miasteczka, tamtyn pogodo z łorkierstom z kopalni, a jeszcze inkszy bydzie to kamerowoł. Na drodze powiesi sie pełno lampek, jak na choince. Chałpy – tak samo. W łoknach – co sie ino do, bele jasno. Ustalili kto przigotuje cztyry gatunki miynsa: schabowe, rolady, kaczka i gynś, kto zrobi kluski czorne, kto biołe. Bo to niy wiadomo, co Panu Bogu smakuje nojlepij. Tyn przypomnioł, że mo być modro kapusta, tamtyn, że mizeria. No i koniecznie inne frykasy. Niy mogło braknąć kołocza: z syrym, z makiym i z posypkom ale pora innych tyż. Na stołach – kwiotki. Spiyrali sie ino, czy lepsze bydom róże czy jakie inksze, ale stanyło na różach. Jak by Pan Bóg chcioł sie przespać, to ustalili tyż, że nojlepij bydzie na farze. W końcu tam bydzie jak u siebie, a farski pies som spokojni i niy za bardzo szczekajom.

W sobota we wieczór, jak już wszysko było wyrychtowane na odwiedziny Gościa, zrobił sie nowy problym. Wioło, sypało śniygiem, a tu jakimś ludzom, co jechali skądsik drogom – co za gupieloki w tako pogoda podróżujom – zepsuło sie w miasteczku auto. Jechali akurat wele kościoła, kedy coś trzaskło, prasło i koniec. Niy ruszy i już. Stanoł na samym środeczku i włonczył awaryjne. Z auta wyloz mody chop ze swojom babom. No co za pech! Niy mog sie zepsuć kaj indzij? Akurat jak mo przyjechać do nich Pan Bóg musi sie komuś auto zepsuć? No i kto to widzioł takom kupom złomu ciść sie na droga? Łobleczonym w eleganckie mantle niy chciało sie marasić, ale co było zrobić? Najpiyrw jedna kobieta wycisła swojego chopa, za chwila druga żduchła swojego. W końcu we sztyrech pomogli i zaciśli auto konsek dalij, co by niy zawodzało. Modzi dziękowali i dziękowali, ale niy było czasu. Przeca zaro przyijedzie Gość! Telefon? Na pomoc drogowo? Niy mocie komórki? No co za ludzie. Modo od Wieczorków, co to do dziecek Maryi noleżała i akurat sie napatoczyła, pożyczyła im. Łona zawsze była tako naiwno. Reszta szybko wróciła pod kościół.

Mijały minuty, potym godziny. Wiater sie uspokoił i śniyg przestoł sypać. Gościa jak niy było tak niy było. Pomocy drogowyj dlo modych tyż, bo przeca jak śniyg, to i takie auto tak zaroz niy dojedzie. A ziomb był fest. Staryj Wodnioczce, kero już z doma prawie wcale niy wyłaziła i bez to niy czekała z innymi pod kościołym żol sie zrobiło tych modych. Zaparzyła hebaty, wloła do termosu i zaniosła modym do auta. Ale jak sie kapła, że majom ze sobom małe dziecko, dopiyro sie jyj zrobiło goupio i wzniona ich do dom. Co by małymu w nos zimno niy było. Siedli, wypili. Dostali tyż kożdy po dwie sznity z tustym, bo biydno Wodnioczka bogato niy była. Ale mały sie obudzioł i mama go karmiła, a on kwilił zadowolony. Staryj kobiycie, co to już wiela radości w życiu niy miała, aż sie jaśniyj na sercu zrobiło.

W końcu, wele północy,  na dworze coś zamigało na pomarańczowo. Tyn zacny gość, na kerego wszyscy czekajom? Niy. Pomoc drogowo przijechała. Załadowali auto na laweta. Modzi bardzo Wodnioczce dziynkowali za dobre serce. „Niy ma za co, niy ma za co” – grzecznie im odpowiedziała. Na drodze tymczasym zrobił sie mały ruch, bo ludziom zmierzło sie już czekać. Zawiedzyni szli nazot do dom. Godali, łosprawiali, co tyż sie stało, że Pon Bóg jednak ich niy odwiedził. W zamiyszaniu i godkach auto pomocy drogowyj ruszyło i modzi z dzieckiym pojechali. „Wodnioczko, idźcie do dom, boście bez mantla na dwór wyleźli i zmarzniecie” – godali dobrzy ludzie. A łona patrzyła za odjeżdzającymi i durś myślała, czy jej sie to zwidziało czy niy. No bo niy była pewno czy nad gowami tych modych widziała delikatne aureole. Mogło sie jyj zdować. Ale od tego małego, jak go z koca łodpakowali tako jasność biła, że to musioł być Łon...