Dar z nieba

Leszek Śliwa

GN 03/2015 |

publikacja 15.01.2015 00:15

Obraz ilustruje opowieść z życia św. Agnieszki, opisaną w „Złotej legendzie” – sławnym średniowiecznym zbiorze żywotów świętych autorstwa włoskiego dominikanina Jakuba de Voragine.

Frank Cadogan Cowper „Św. Agnieszka w więzieniu”  olej na płótnie, 1905 Galeria Tate, Londyn Frank Cadogan Cowper „Św. Agnieszka w więzieniu” olej na płótnie, 1905 Galeria Tate, Londyn

Agnieszka żyła w Rzymie, prawdopodobnie na przełomie III i IV wieku. Była męczennicą. Według tradycji, zginęła w wieku 13 lat, broniąc dziewictwa, które ślubowała Chrystusowi. Legenda mówi, że Agnieszkę chciano poświęcić pogańskim bogom. Odprowadzono ją do świątyni Minerwy w Rzymie, gdzie miała być pozbawiona dziewictwa. Odmówiła, wybierając śmierć. Kiedy zdarto z niej szaty, w sposób cudowny natychmiast wyrosły jej długie włosy, którymi mogła się zasłonić. Przed egzekucją wtrącono ją do więzienia, gdzie anioł przyniósł jej z nieba dar – białą lśniącą szatę, będącą symbolem jej czystości.

Widzimy świętą w chwili, gdy klęczy na więziennej podłodze. Jej nagie ciało osłaniają włosy. Na pierwszym planie leży kawałek chleba i miska z wodą. Modlitwa Agnieszki zostaje wysłuchana. Przysłany przez Boga anioł zstępuje właśnie z nieba. Centralne miejsce w kompozycji zajmuje trzymana przez anioła biała szata. Jej wręczenie nawiązuje do symboliki sakramentu chrztu świętego. Agnieszka niedługo umrze, ale jednocześnie narodzi się do życia wiecznego. Anioł ubrany jest natomiast w szatę czerwoną, jak kapłan odprawiający nabożeństwo w dniu świętych męczenników. Jego strój uzupełnia paliusz – wełniany pas ozdobiony wyszytymi krzyżykami.

Paliusz ma krój nieco odmienny od obecnego, taki, jakiego używano kilkaset lat temu. To nawiązanie do starej tradycji. Co roku w dniu św. Agnieszki strzyżone są baranki, z których wełny powstają paliusze, zakładane potem przez papieża nowym metropolitom.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.