Po 9 latach od utworzenia Muzeum przez ministra Kazimierza Ujazdowskiego, przy kompletnej indolencji jego następcy oraz braku konsekwencji w stosunku do podjętych wcześniej decyzji, wreszcie – 21 lipca – zapadła uchwała rządu o ustanowieniu wieloletniego programu „Budowa Muzeum Historii Polski”.

Muzeum ma być jednym z najważniejszych przedsięwzięć w zakresie polskiej polityki pamięci. Powinno stać się jedną z wizytówek Warszawy oraz miejscem, do którego chętnie będą zaglądać także cudzoziemcy. Uchwała daje wreszcie szansę, aby zespół Muzeum, który mimo braku własnego lokalu zaistniał już w przestrzeni stolicy i całego kraju wieloma udanymi i ważnymi realizacjami, wreszcie otrzymał warunki dla normalnego funkcjonowania.
 

Na Cytadeli Decyzja o budowie Muzeum

została jednak poprzedzona zmianą jego lokalizacji. Pierwotnie miało powstać nad Trasą Łazienkowską, w bezpośrednim sąsiedztwie Zamku Ujazdowskiego. Pod tę lokalizację został rozpisany międzynarodowy konkurs, który wyłonił niezwykle interesujący projekt architektoniczny oraz scenariusz przyszłej ekspozycji. Oczywiście zmiana lokalizacji spowodowała, że wszystkie te plany stały się nieaktualne. Ostatecznie Muzeum będzie budowane na terenie Cytadeli Warszawskiej. W planowanym zespole muzealnym obok Muzeum Historii Polski staną następujące instytucje: czekające na budowę Muzeum Wojska Polskiego, istniejące już Muzeum X Pawilonu oraz Muzeum Katyńskie, które zostanie otwarte 17 września br. Trwają tam obecnie intensywne prace wykończeniowe. Całość robi przejmujące wrażenie, zarówno monumentalną aranżacją powierzchni wokół fortecznej kaponiery, gdzie zostało ulokowane, jak i przemyślaną kompozycją całości. Muzeum Katyńskie stoi kilkanaście minut marszu od miejsca, w którym będą budowane pozostałe dwa muzea, i stanowić będzie naturalne uzupełnienie ekspozycji dotyczącej historii Polski i losów naszych żołnierzy.
 

Dwa w jednym

Na razie obszar Cytadeli, poza przestrzenią Muzeum X Pawilonu, jest terenem wojskowym i aby tam się dostać, trzeba otrzymać specjalną przepustkę. Do niedawna mieściło się w tym miejscu ważne centrum łączności wojskowej, nadal funkcjonuje Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych. Widać tam jeszcze sporo sprzętu wojskowego, adaptowane przez wojsko baraki oraz postawione w okresie powojennym budynki. Wszystko brzydkie, chaotycznie rozmieszczone. Widoczne są także wykopy, powstałe podczas niedawno tu prowadzonych prac archeologicznych.