Wszystkich was do bajek wsadzę

Barbara Gruszka-Zych

GN 15/2016 |

publikacja 07.04.2016 00:00

220 lat temu urodził się Stanisław Jachowicz – autor słynnego wierszyka „Pan kotek był chory i leżał w łóżeczku”. Nie tylko pisał dla dzieci, ale całe jego życie było poświęcone służbie najmłodszym.

Stanisław Jachowicz (1796–1857), bajkopisarz, społecznik, wychowawca młodzieży, redaktor pierwszego w Europie tygodnika przeznaczonego dla dzieci Stanisław Jachowicz (1796–1857), bajkopisarz, społecznik, wychowawca młodzieży, redaktor pierwszego w Europie tygodnika przeznaczonego dla dzieci

Twórczość Jachowicza żyła w dwóch kolejnych pokoleniach. Okrzyknięto go twórcą polskiej literatury dla najmłodszych. Jednak od czasu kiedy jego utwory sparodiował Tadeusz Boy-Żeleński, zaczęto je krytykować za nadmierne moralizatorstwo, fałszywy obraz porządku świata, w którym posłusznych spotyka dobro, a niegrzecznych – zło, często liczone według starotestamentowej miary. Dziś jego twórczość przez wielu jest traktowana jako zabytek literacki XIX w. Dla innych nie jest aż takim reliktem, bo wielu z nas pamięta wyuczone we wczesnym dzieciństwie wierszyki, zaczynające się od słów: „Nie rusz, Andziu, tego kwiatka” czy „Raz swawolny Tadeuszek/ nawsadzał w flaszeczkę muszek”. Są rozpoznawalne – rymowane, wpadające w ucho, z wyrazistym przesłaniem moralnym. Dla jednych zbyt moralizatorskie i łopatologicznie wykładające podstawowe prawdy. Dla drugich – obrazowe, wciągające w centrum przedstawianych wydarzeń i zapadające w pamięć.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.