Wieża z kości poległych

Szymon Babuchowski

GN 19/2016 |

publikacja 05.05.2016 00:00

Tak naprawdę nie jest istotne, kto mówi – poeta użycza tylko swoich ust „wspólnemu językowi”, przemawia w imieniu ponadpokoleniowej wspólnoty. Taki wniosek nasuwa się po lekturze nowych wierszy Wojciecha Wencla.

Wojciech Wencel, 
Epigonia, 
Arcana, 
Kraków 2016, 
ss. 52. Wojciech Wencel, Epigonia, Arcana, Kraków 2016, ss. 52.

Epigon to – według „Słownika języka polskiego” – „bierny naśladowca wielkich poprzedników lub kontynuator nieaktualnych idei”. Trzeba przyznać, że Wojciech Wencel wykazał się sporą odwagą, decydując się na opatrzenie swojego najnowszego tomu wierszy tytułem „Epigonia”. Wracając z takim tytułem po sześcioletniej przerwie, wystawia się od razu na strzały tych krytyków, którzy już dawno chętnie wrzuciliby twórczość Wencla do muzeum literackich osobliwości. Dla nich te wiersze w najlepszym wypadku pachną naftaliną, w najgorszym – unosi się wokół nich trupi swąd. A jednak autor „Imago mundi” z jakąś dziwną przekorą nie chce z tej szufladki uciekać. Przeciwnie, prowokuje jeszcze bardziej:

{body:bbc}moja muza jest siostrą nicości mieszka w wieży z kości poległych{/body:bbc}

– pisze w tytułowym wierszu otwierającym najnowszy zbiór. Cóż to za mieszkanie i czego w nim szuka poeta?

Wspólny język

Sformułowanie „wieża z kości poległych” to bardzo nośna metafora, łącząca w sobie dwa obrazy biblijne. Znane z Litanii Loretańskiej słowa: „Wieżo z kości słoniowej”, odnoszące się do Maryi, wywodzą się z Pieśni nad Pieśniami i są tam synonimem czystości, szlachetności. Dziś używamy ich także w znaczeniu miejsca odosobnienia, kryjówki przed światem. Z kolei „kości poległych” przywodzą na myśl dolinę wyschłych kości, ożywionych przez Boga, gdy prorokował nad nimi Ezechiel. „Udzielę wam mego ducha po to, byście ożyli, i powiodę was do kraju waszego” – mówi Bóg do narodu wybranego w Księdze Ezechiela. „Wieża z kości poległych” nadaje zatem sens samotności poety, jego pozornemu zamknięciu wśród narodowych pamiątek, w niej bowiem oczekuje się na zmartwychwstanie narodu.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.