publikacja 30.06.2016 00:00
Tytuł fresku może być nieco mylący. Dysputa oznacza przecież zwykle ścieranie się różnych poglądów. Przedstawione na malowidle osoby nie spierają się jednak, tylko próbują zgłębić zagadnienie obecności Chrystusa w Eucharystii.
Rafael (Raffaello Santi, zwany też Sanzio) "Dysputa o Eucharystii", fresk, 1508–1509, Pałac Papieski, Watykan
W centrum kompozycji znajduje się wystawiona w monstrancji na ołtarzu Eucharystia, nad którą widzimy trzy Osoby Boże: Ducha Świętego pod postacią gołębicy, powyżej Chrystusa – na tronie z chmur w asyście swej Matki i św. Jana Chrzciciela – a najwyżej Boga Ojca.
W górnej części fresku Chrystusowi towarzyszą apostołowie i ważne postacie ze Starego Testamentu. Są to od lewej: św. Piotr, Adam, św. Jan Ewangelista, król Dawid, św. Szczepan, Jeremiasz. Za Maryją, Chrystusem i Janem Chrzcicielem zasiadają natomiast: Juda Machabeusz, św. Wawrzyniec, Mojżesz, św. Mateusz, Abraham i św. Jakub Starszy.
Na dole z kolei wśród namalowanych postaci można rozpoznać wielu uczonych, papieży, ale także artystów. Na przykład z lewej strony opiera się o barierkę architekt i malarz Donato Bramante, a najbliżej ołtarza klęczy malarz Fra Angelico. Z prawej strony artysta namalował sławnego poetę Dantego Alighieri. Można go rozpoznać po wieńcu laurowym na głowie.
Artysta nie zapomniał uwiecznić największych teologów. Z prawej strony ołtarza trzeci od lewej siedzi św. Ambroży, czwarty – św. Augustyn, a piąty – św. Tomasz z Akwinu. Z lewej strony ołtarza trzeci od prawej jest św. Hieronim, a czwarty – św. Grzegorz Wielki.
Nieco kontrowersyjną postacią na obrazie jest Girolamo Savonarola, reformator religijny z Florencji, który ostro krytykował papieża Aleksandra VI. Papież Leon X nakazał jednak Rafaelowi dyskretnie uwzględnić Savonarolę. Kawałek jego głowy w czarnym kapturze wystaje zza innych osób z prawej strony obrazu (jest szósty z prawej).
Dostępna jest część treści. Chcesz więcej?
Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.