Północny Kaukaz zna wielu bogów. Wcześnie dotarł tam Bóg chrześcijan, na dobre zadomowił się Allah, gdzieniegdzie wierni modlą się do żydowskiego Jahwe.

Ta trójca nie wyparła bóstw pogańskich, starszych o tysiąclecia. Religie i kulty przeniknęły się nawzajem, przemieszały i zlały ze sobą.

Osetyjski bóg Uastyrdży, opiekun podróżnych i patron wojowników, zwykle przedstawiany jako zbrojny jeździec na białym koniu, upodobnił się z czasem do czczonego w pobliskiej Gruzji świętego Jerzego, ale wciąż domaga się od dawno ochrzczonego ludu ofiary z wódki i barana.

Muzułmanie z Inguszetii odwiedzają święte gaje, a muzułmanie z Karaczaju oddają pokłon świętym turniom.

Kaukaski góral szanuje wszystkich bogów, choć najczęściej nie słucha żadnego. Podnosząc kielich za Wielkiego Boga – i przezornie nie nazywając jego imienia – daje wyraz przekonaniu, że wśród wielu bytów nadprzyrodzonych jakaś jedna Istota musi być przecież najważniejsza, największa, najpotężniejsza oraz że owej boskiej hierarchii nie sposób pojąć ludzkim umysłem. I że nieznanemu Wszechmogącemu najlepiej oddać cześć, pijąc zań, a następnie roniąc ostatnie krople na ziemię.

Tak samo postępuje góral, prosząc o pomoc inne, pomniejsze bóstwo, odpowiedzialne za konkretną dziedzinę życia i już wymienione z imienia – również pije za nie i roni kilka kropel.

*

Powyższy tekst jest fragmentem III wydania książki "Planeta Kaukaz". Autor: Wojciech Górecki. Wydawnictwo: Czarne, 2017 r.