Realizm nie magiczny

Alicja Jurasz

publikacja 05.05.2009 06:55

Opowiadanie to chyba najbardziej amerykański gatunek literacki, niezmiennie popularny wśród pisarzy z tego kraju i zawsze utrzymany na wysokim poziomie.

Realizm nie magiczny

”Ładne duże amerykańskie dziecko” to zbiór 12 niezwykłych opowiadań, tak oryginalnych jak talent ich autorki, Judy Budnitz. Pisarka konsekwentnie kreuje dziwny pejzaż współczesnej Ameryki – surrealistyczny, umowny, z pogranicza snu, ale nie sposób odmówić temu światu realizmu. Paradoksalnie nawet czytelnikowi, który Stany Zjednoczone zna tylko z ekranu telewizora Budnitz umie przybliżyć ten kraj, pewien stan świadomości, pewną mentalność.

Jej opowiadania przypominają kolaże: baśni, elementów horroru, trafnych, niewesołych obserwacji społecznych i obyczajowych, intrygujących bohaterów, a raczej bohaterek. To kobiety są wiodącymi postaciami tych historii (często również narratorkami), to one ponoszą ciężar zmagań ze światem.

Mężczyźni są słabsi, zagubieni, niepewni. Jednocześnie autorka pokazuje, że każda skrajność – tak jak matriarchat w „Matczynie”, brytyjski kolonializm i dobroczynność w „Słoniu i chłopcu” łatwo przeradza się w tyranię, przed którą trzeba uciekać, nawet, jeśli będzie to ucieczka w głąb siebie, a nie podróż w sensie fizycznym.

W najlepszych opowiadaniach zbioru: „Matczyznie”, „Chluście”, ”Najczulszym cięciu”, „Ratowaniu twarzy” Budnitz łączy uważną obserwację psychiki bohaterów z ich uwikłaniem w różne zależności: od rodzinnych przez polityczne, aż do historycznych. Jedyną wartością, o którą warto walczyć jest indywidualizm, wewnętrzna wolność, nawet, jeśli będzie to walka skazana na przegraną.

***
Ładne duże amerykańskie dziecko - Judy Budnitz
Wydawnictwo: Znak
Rok wydania: 2009
Ilość stron: 280