O Golgocie Beskidów

publikacja 30.09.2009 10:59

Symbole wprowadzone przez artystę w stacjach Drogi Krzyżowej zwanej Golgotą Beskidów, wbrew temu co twierdzą krytycy dzieła, mają swoje znaczenie i miejsce w ikonografii chrześcijańskiej – uważa ks. dr Leszek Makówka.



Stacja VI - święta Weronika ociera twarz Chrystusowi.

Wykładowca historii sztuki i konserwacji zabytków na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Śląskiego Katowicach. Odniósł się w ten sposób do głosów krytyki, że prof. Czesław Dźwigaj przemycił w swym dziele symbole masońskie.

Na stronach Internetowej Gazety Katolików ukazują się od pewnego czasu liczne artykuły mówiące o tym, że Beskidzka Golgota pełna jest wolnomularskiej symboliki, a stacje „urągają wszystkim kanonom religijnym” i są „manifestacją nienawiści do Chrystusa”. Ks. dr Makówka, który wykładem zainaugurował 29 września w Bielsku-Białej kolejny rok formacyjny Diecezjalnego Duszpasterstwa Środowisk Twórczych, podkreśla, że osoby zaciekle krytykujące dzieło prof. Czesława Dźwigaja, przyjęły z góry określoną teorię co do wymowy Golgoty, a potem szukali na siłę argumentacji.

„Z taką argumentacją trzeba polemizować, ponieważ może ona wprowadzać wątpliwości u ludzi, którzy nie znają ikonografii religijnej i są przyzwyczajeni do utartych wzorców” – podkreśla przewodniczący Archidiecezjalnej Komisji Architektury i Sztuki Sakralnej w Katowicach. „Jako założenie przyjęto fakt, że wprowadzane w różnych stacjach symbole to znaki masońskie. Myślenie takie jest z gruntu błędne, ponieważ różnego rodzaju symbole są wieloznaczne, co wynika nawet z definicji symbolu, i używane przez różne grupy religijne, społeczne” – dodaje ks. Makówka w rozmowie z KAI i daje konkretne przykłady błędnej argumentacji przeciwników Golgoty z Matyski.

Opisując stację XIV, archidiecezjalny konserwator zauważa, że zestawienie przez krytyków formy grobu z rysunkiem z książki "Mały Książę" jest bezpodstawne ze względu na odmienność formy. „Paradoksalnie, gdyby forma była nawet taka sama, to mogłoby to nawiązywać do znaku Jonasza, o którym mówił Jezus (Mt 12,40). Motyw Jonasza w związku z tym pojawia się już w sztuce w katakumbach, ponieważ jest to figura, czyli zapowiedź tego, co miało spotkać Syna Bożego” – zaznacza duchowny, przypominając, że wąż ma różne konotacje w samej sztuce chrześcijańskiej.


Stacja VI - święta Weronika ociera twarz Chrystusowi.

„Wąż, który niewątpliwie największe skojarzenia budzi z Królestwem Ciemności, z szatanem, bardzo często występował w sztuce romańskiej w kapitelach, na chrzcielnicach czy elewacjach kościołów jako znak, że został on pokonany przez Chrystusa” – dodaje.

Zdaniem konserwatora również złamana kolumna ze Stacji I, która według krytyków ma być zaszyfrowanym obrazem stosunku płciowego, należy do tak zwanych narzędzi męki i można ją spotkać w ogromnej ilości przedstawień Ubiczowania. Z kolei sowa ze Stacji VI, która ma być kolejnym znakiem masońskim, związana jest ze scenami pasyjnymi. „Odnosi się do ciemności, które zostały rozświetlone śmiercią Chrystusa. Jest jeszcze inna symbolika w pismach Ojców Kościoła, w której sowa oznacza filozofów, heretyków, niewierzących. Umieszczenie jej po stronie tłumu jest kontrastem dla odważnej kobiety, nazwanej przez tradycję Weroniką: ci niby mądrzy, których reprezentuje sowa okazali się głupcami – wyjaśnia ksiądz.

Również zarzut obecności na biodrach żołnierzy ze Stacji IX rzekomych fartuszków wolnomularskich uważa konserwator za śmieszny „Idąc tym tropem, różne kształty, które przybierała opaska wokół bioder Chrystusa, zwana perizonium, też można sprowadzić do takiego fartuszka, co sugerowałoby, że sam Jezus był masonem” – zauważa kapłan .

Według niego, praca prof. Dźwigaja też jest w tym kontekście „środkiem poznania tego, co ukrywa się w człowieku, poznania jego wnętrza”. „Skłonności do widzenia spiskowej wizji dziejów i pełne pychy przekonanie o własnej nieomylności nie jest z pewnością postawą chrześcijańską” – konstatuje ksiądz. Golgotę Beskidów, wiodącą na beskidzki szczyt Matyski, poświęcił 12 września br. bp Tadeusz Rakoczy. *** Powyższy tekst pochodzi z KAI.

Artykuły z poszczególnych działów serwisu KULTURA:

  • Film
  • Literatura
  • Muzyka
  • Malarstwo
  • Architektura
  • Zjawiska
  • Sylwetki