Mistyfikacja na wyspie tajemnic

PAP |

publikacja 25.03.2010 08:33

Film fabularny "Mistyfikacja" poświęcony Witkacemu - z Jerzym Stuhrem, Ewą Błaszczyk i Maciejem Stuhrem w obsadzie, a także amerykański thriller "Wyspa tajemnic" w reżyserii Martina Scorsese, z Leonardo Di Caprio w roli głównej, trafiły do naszych kin.

Mistyfikacja na wyspie tajemnic United International Pictures

Akcja thrillera "Wyspa tajemnic" w reżyserii Martina Scorsese rozgrywa się w połowie lat 50. na małej wyspie w pobliżu Bostonu. Z działającego tam szpitala dla psychicznie chorych przestępców znika w tajemniczy sposób jedna z pacjentek.

Śledztwo w tej sprawie rozpoczyna szeryf Teddy Daniels (Leonardo Di Caprio). Okazuje się, że kobieta zniknęła z pokoju, który był zamknięty, a w oknach miał kraty. Pozostała po niej tylko zaszyfrowana wiadomość... W "Wyspie tajemnic", obok Di Caprio, wystąpili m.in.: Mark Ruffalo, Ben Kingsley i Max von Sydow. Film zrealizowano na podstawie powieści amerykańskiego pisarza Dennisa Lehane'a pt. "Shutter Island" z 2003 r. (w Polsce książka ukazała się pod tytułem "Wyspa skazańców").

***

Stanisław Ignacy Witkiewicz upozorował swoje samobójstwo w 1939 r. i żył jeszcze przez długi czas po wojnie, aż do końca lat 60 - w taką wersję wydarzeń wierzą bohaterowie "Mistyfikacji", którą wyreżyserował Jacek Koprowicz. Witkacego gra Jerzy Stuhr, jego ukochaną Czesławę Oknińską - Ewa Błaszczyk, a młodego funkcjonariusza SB, który stara się zgłębić tajemnicę autora "Szewców" - Maciej Stuhr.

Akcja rozgrywa się rok po wydarzeniach Marca'68. Łazowski, były student filologii, wydalony z uczelni za udział w manifestacjach studenckich, zostaje zwerbowany do współpracy z SB. Na studiach Łazowski pisał pracę magisterską o kobietach w życiu Witkacego. Jako esbek, usiłuje wykorzystać wiedzę o artyście w swoich śledczych działaniach. Dla SB schwytanie Witkacego - w ocenie służb: wroga komunistycznego ustroju - byłoby wielkim sukcesem.

Śledztwo Łazowskiego - powoli zamieniające się w obsesję - rozpoczyna się w Zakopanem. Tam były student spotyka kobietę, która była niegdyś kochanką Witkacego. Zuza pokazuje Łazowskiemu kartki pocztowe podpisane przez Witkacego. Zdaniem Łazowskiego, wynika z nich, że artysta wcale nie umarł i że jest więziony przez inną spośród swoich kobiet, Czesławę Oknińską.

Reżyser zaznaczył, że "Mistyfikacji" nie należy traktować jako filmowej biografii Witkacego. "Nie zamierzałem realizować filmu biograficznego" - powiedział PAP Jacek Koprowicz, który wyreżyserował "Mistyfikację" według własnego scenariusza.

"Mistyfikacja nie jest filmem o Witkacym, lecz o tęsknocie za Witkacym, o odczuwanej przez innych potrzebie istnienia Witkacego" - tłumaczy Koprowicz. "Z obu stron - ze strony Czesławy i Łazowskiego - jest silna wiara w to, że Witkacy nadal istnieje. Czesława, ogarnięta szaleństwem uczuć do ukochanego, robi wszystko, by Witkacego +utrzymywać przy życiu+, ponieważ ona nie może bez niego żyć. Łazowski ma inne powody, by wierzyć, że Witkacy wciąż żyje" - powiedział reżyser.

"Witkacy miał w sobie przedziwną charyzmę. Musiało emanować z niego coś niezwykłego. Znacznie wyprzedzał swój czas, był szalony, egocentryczny. Myślę, że życie z nim było trudne, jednak bardzo ekscytujące, gorące, żywe" - podkreśliła w rozmowie z PAP Ewa Błaszczyk, która dla roli w tym filmie poddała się dość skomplikowanej charakteryzacji, m.in. ogoliła głowę.

W obsadzie "Mistyfikacji" są też m.in.: Ewa Dałkowska (w roli żony Witkacego - Jadwigi Witkiewicz), Andrzej Chyra, Mariusz Benoit, Karolina Gruszka (jako jedna z kochanek Witkiewicza), Olgierd Łukaszewicz, Wojciech Pszoniak, Ewa Kasprzyk i Krzysztof Stroiński. Koprowicz podczas prac nad "Mistyfikacją" przeprowadził wiele rozmów z Maciejem Witkiewiczem, stryjecznym wnukiem artysty - jako reprezentantem rodziny Witkacego.

Stanisław Ignacy Witkiewicz zwany Witkacym (1885-1939) - wybitny pisarz, dramaturg, malarz, fotograf i filozof - 18 września 1939 r., dzień po wkroczeniu Armii Czerwonej na tereny Polski, popełnił samobójstwo w Jeziorach na Polesiu. Towarzyszyła mu Czesława Oknińska, która próbowała odebrać sobie życie wraz z ukochanym, jednak ją odratowano. Oknińska nie widziała momentu samobójstwa Witkacego - ponieważ podczas własnej próby samobójczej straciła przytomność, nie widziała też zwłok artysty. Po wojnie Oknińska pracowała w Instytucie Wydawniczym PAX. Zmarła w 1975 r.

W 1988 r. do Zakopanego sprowadzono szczątki - jak ogłoszono - Witkacego, które pochowano w grobie na cmentarzu na Pęksowym Brzyzku podczas uroczystego pogrzebu. Po kilku latach, w 1994 r., okazało się jednak, że popełniono błąd i z Jezior - wsi na Ukrainie - sprowadzono do Polski szczątki młodej, niezidentyfikowanej ukraińskiej kobiety, a nie Witkiewicza. Dlatego grób Witkacego na Pęksowym Brzyzku uważany jest jedynie za symboliczny.

***

W piątek na polskie ekrany trafi również amerykańska komedia romantyczna "Wszystko o Stevenie" (reż. Phil Traill). Odtwórczyni głównej roli, Sandra Bullock, wcieliła się w ekscentryczną kobietę o imieniu Mary, która dochodzi do wniosku, że kamerzysta jednej ze stacji telewizyjnych - Steve - jest miłością jej życia. Bohaterka rusza za nim w pościg po całych Stanach Zjednoczonych. Tymczasem Steve uznaje ją za wariatkę mającą skłonności do prześladowania innych.

Bullock za rolę w tym filmie otrzymała Złotą Malinę 2010 dla najgorszej aktorki, czyli filmowego "anty-Oscara". Ponadto komedia "Wszystko o Stevenie" była nominowana do Złotej Maliny 2010 w kategoriach: najgorszy film, reżyseria i scenariusz.