Malarz polskiej wyobraźni

Piotr Legutko

GN 33/2018 |

publikacja 16.08.2018 00:00

Mistrz Jan przenosił Polaków do wieków przeszłych, ukazywał ich wielkość nie tylko przez rozmiary swoich płócien.

Zdjęcie Jana Matejki przechowywane w muzeum mieszczącym się w domu artysty w Krakowie. reprodukcja henryk przondziono /foto gość Zdjęcie Jana Matejki przechowywane w muzeum mieszczącym się w domu artysty w Krakowie.

Jan Matejko ukształtował historyczną wyobraźnię Polaków na progu odzyskania niepodległości. To on sprawił, że tak, a nie inaczej wyobrażamy sobie polskich królów, nie tylko na portretach, ale i na polach bitwy. Jego monumentalne obrazy można porównać do dzisiejszych superprodukcji filmowych. I taki też miały wpływ na narodowe emocje. Uświadamiały siłę polskiego dziedzictwa, przypominały czasy wielkości, wskazywały źródła upadku. W 1878 roku ówczesny prezydent Krakowa Mikołaj Zyblikiewicz wręczył malarzowi berło – symbol jego duchowej władzy nad Polakami.

W tym roku mija 125 lat od śmierci i 180 lat od urodzin artysty, którego wielkość chyba bardziej doceniano za życia niż po śmierci. W przypadku naprawdę wielkich twórców bywa zazwyczaj odwrotnie. Czas odkurzyć berło i przypomnieć, że Matejko też miał swój ogromny wkład w reaktywację Rzeczypospolitej.

Poszedł drogą proroka

Dziękujemy, że z nami jesteś

To dla nas sygnał, że cenisz rzetelne dziennikarstwo jakościowe. Czytaj, oglądaj i słuchaj nas bez ograniczeń.

W subskrypcji otrzymujesz

  • Nieograniczony dostęp do:
    • wszystkich wydań on-line tygodnika „Gość Niedzielny”
    • wszystkich wydań on-line on-line magazynu „Gość Extra”
    • wszystkich wydań on-line magazynu „Historia Kościoła”
    • wszystkich wydań on-line miesięcznika „Mały Gość Niedzielny”
    • wszystkich płatnych treści publikowanych w portalu gosc.pl.
  • brak reklam na stronach;
  • Niespodzianki od redakcji.
  • Zobacz więcej w bibliotece
Masz subskrypcję?
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.