Obraz Kościoła

GN 41/2018 |

publikacja 11.10.2018 00:00

Obraz utrzymany jest w modnej w XV w. i pierwszej połowie XVI w. konwencji „sacra conversazione” (święta rozmowa). Był to typ wizerunku siedzącej na tronie Madonny przedstawiający Ją z Dzieciątkiem w otoczeniu świętych. Taka kompozycja symbolizuje Kościół.

Obraz Kościoła File Upload Bot (Eloquence) Alessandro di Mariano Filipepi zwany Sandro Botticelli "Madonna w otoczeniu aniołów i świętych", tempera na desce, 1487 Galeria Uffizi, Florencja

Mały Jezus podnosi rękę w geście błogosławieństwa. Z obu stron tronu znajdują się cztery anioły. Dwa z nich podnoszą zasłonę oddzielającą świat niebiański od ziemskiego, co jest symbolem objawienia. Dwa pozostałe trzymają narzędzia męki Pańskiej: anioł z lewej – koronę cierniową, anioł z prawej – gwoździe, którymi Zbawiciel był przybity do krzyża. To oczywiście symbol odkupienia.

U góry na ścianie są zawieszone dwa tonda – okrągłe obrazy. Przedstawione na nich kompozycje są niestety słabo widoczne na reprodukcji. Nawiązują one do tajemnicy wcielenia, ukazując scenę zwiastowania. Na tondzie z lewej strony klęczy archanioł Gabriel, a z prawej stoi Maryja.

Przedstawienie Kościoła uzupełniają święci. Od lewej stoją: Katarzyna Aleksandryjska, Augustyn, Barnaba, Jan Chrzciciel, Ignacy Antiocheński i Michał Archanioł.

Obecność Barnaby, świętego stosunkowo rzadko przedstawianego w malarstwie, wyjaśnia fakt, że dzieło zostało zamówione do florenckiej świątyni pod jego wezwaniem. Obraz nosi zresztą w związku z tym drugą nazwę: „Ołtarz św. Barnaby”. Zgodnie z miejscową tradycją św. Barnaba opiekował się Florencją podczas bitwy pod Campaldino w roku 1289. W potyczce tej brał udział m.in. Dante Alighieri. Botticelli na reprodukowanym przez nas obrazie nawiązał do twórczości tego wybitnego poety. Na najwyższym stopniu schodów prowadzących do tronu Maryi znajduje się tabliczka ze słowami rozpoczynającymi Pieśń XXXIII Raju, które w „Boskiej komedii” wypowiada św. Bernard z Clairvaux: „Dziewico Matko, córo swego Syna”.

Leszek Śliwa

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.