Nagroda dla Tokarczuk to pierwszy literacki Nobel dla Polaka od 23 lat, gdy w 1996 r. otrzymała go Wisława Szymborska.

Tokarczuk, która jest w drodze na spotkanie w Niemczech i o nagrodzie dowiedziała się na autostradzie, powiedziała "Gazecie Wyborczej", że po tej informacji musiała się zatrzymać. "To jeszcze w ogóle do mnie nie dociera. Bardzo się cieszę także z tego, że nagrodę wraz ze mną otrzymał Peter Handke (Nobel za rok 2019 - PAP), którego niezwykle cenię" - mówiła pisarka, zdobywczyni piątego Nobla dla polskiej literatury i 15. kobieta, która została uhonorowana tą nagrodą. Na Facebooku Tokarczuk napisała: "Literacka Nagroda Nobla! Radość i wzruszenie odebrały mi mowę. Ogromnie dziękuję za wszystkie gratulacje!".

Decyzja Akademii Szwedzkiej została ogłoszona w czwartek. Polka otrzymała Nobla za "za wyobraźnię narracyjną, która z encyklopedyczną pasją prezentuje przekraczanie granic jako formę życia". "Tokarczuk nie traktuje rzeczywistości jako czegoś raz na zawsze ustalonego. Konstruuje swoje powieści na linii napięcia pomiędzy naturalnymi opozycjami - naturą i kulturą, rozumem i szaleństwem, męskością i kobiecością, wspólnotą i alienacją" - napisano w uzasadnieniu werdyktu.

Zobacz dorobek literacki Olgi Tokarczuk

Akademia Szwedzka uznaje, że jak dotąd "opus magnum" Tokarczuk są "Księgi Jakubowe". "Pisarka poświęciła kilka lat na szukanie informacji o bohaterze - charyzmatycznym przywódcy XVIII-wiecznej sekty, uważanym przez współwyznawców za Mesjasza. Był kabalistą, poszukiwaczem wartości duchowych, próbującym zjednoczyć żydów, chrześcijan i muzułmanów". "To fascynujące, jak Tokarczuk pozwala czytelnikom zajrzeć w umysły postaci, aby stworzyć portret swojego bohatera, który przedstawiany jest z perspektywy innych postaci. To był człowiek o wielu twarzach: mistyk, buntownik, ale też manipulator. (...) Powieść Tokarczuk przedstawia nie tylko tajemnicze życie Jakuba Franka, ale daje też bogatą panoramę niemal zapomnianego rozdziału historii Europy" - napisano w uzasadnieniu wyboru Akademii.

Olga Tokarczuk urodziła się 29 stycznia 1962 roku w Sulechowie, studiowała psychologię na Uniwersytecie Warszawskim. Po studiach pracowała m.in. jako pokojówka w londyńskim hotelu i psychoterapeutka we Wrocławiu i Wałbrzychu. W 2018 roku, odbierając w Londynie nagrodę Bookera, podkreśliła, że kolczyki, które ma na sobie, są z czasów, gdy pracowała jako pokojówka.

Gdy jej pierwsze utwory literackie zyskały popularność, zrezygnowała z pracy i po przeprowadzeniu się do Nowej Rudy poświęciła się pisaniu. Mieszka obecnie we Wrocławiu, a także w Krajanowie koło Nowej Rudy, w Sudetach Środkowych. Pejzaż i kultura tych okolic przewija się w kilku jej utworach. Jest autorką 17 książek – powieści, zbiorów opowiadań, esejów, a także scenariuszy filmowych. Jej twórczość była wielokrotnie przenoszona na deski teatralne i ekran filmowy. Jest jedną z najczęściej nagradzanych współczesnych polskich pisarek - ma na koncie m.in. nagrodę Fundacji im. Kościelskich, dwukrotnie - w latach 2007 i 2015 - otrzymała Literacką Nagrodę Nike, a w 2018 r. została uhonorowana Międzynarodową Nagrodą Bookera.

Zdradzała fascynacje ezoteryką. Od zawsze deklarowała się jako feministka. Sprzyja także ekologom.

Kim jest Peter Handke, nagrodzony wraz z Olgą Tokarczuk, CZYTAJ NA NASTĘPNEJ STRONIE

Peter Handke urodził się 6 grudnia 1942 r. w Austrii. Z wykształcenia prawnik, jest dramaturgiem, powieściopisarzem, poetą, teoretykiem literatury i publicystą.

Jak podaje Encyklopedia Teatru Polskiego, Handke należał do najpopularniejszych przedstawicieli powojennej austriackiej awangardy. Na początku lat sześćdziesiątych związał się z awangardową literacką grupą "Forum Stadtpark". Jako młody, zbuntowany literat debiutował pod patronatem poety, Alfreda Kolleritscha, twórcy eksperymentalnej sceny w Grazu i wydawcy czasopisma "manuscript".

Debiutował w 1966 krótką powieścią "Szarańcza" (Die Hornissen). W tym samym roku napisał sztukę "Publiczność zwymyślana", która przyniosła mu spory rozgłos, choć uznana została za sztukę "antyteatralną". Jest autorem takich utworów jak "Leworęczna kobieta", "Pełnia nieszczęścia", "Mój rok w zatoce niczyjej", "Kaspar" (1967), "Die Angst des Tormanns beim Elfmeter" (1969), "Der kurze Brief zum langen Abschied" (1971), "Ich bin ein Bewohner des Elfenbeinturms" (zbiór esejów, 1972), "Wunschloses Unglück" (1972), "Die linkshändige Frau" (1976), "Die Lehre der Sainte-Victorie" (1980), "Die Wiederholung" (1986), "Die Kunst des Fragens" (1994), "Unter Tränen fragend..." (2000).

Jego twórczość dramaturgiczna to: "Publikumbeschimpfung" (Theater am Turm, Frankfurt, 1966), "Das Mündel will Vormund sein" (Theater am Turm, Frankfurt, 1969), "Die Unvernünftigen sterben aus" (Theater am Neumarkt, Zürich, 1974), "Die Stunde, da wir nichts voneinander wussten" (prem. Burgtheater, Wiedeń, 1992), "Zurüstungen für die Unsterblichkeit" (Burgtheater, Wiedeń, 1997), "Die Fahrt im Einbaum oder Das Stück zum Film vom Krieg" (Burgtheater, Wiedeń, 1999).

Handke jest także autorem słuchowisk radiowych i scenariuszy filmowych. Współpracuje głównie z Wimem Wendersem. Razem przygotowali między innymi: "Fałszywy ruch", będący swobodną adaptacją "Lat nauki Wilhelma Meistra" Goethego, którego akcję umieścili we współczesnych Niemczech, "Die Angst des Tormanns beim Elfmeter" (1972), "Niebo nad Berlinem" (1987). Sam wyreżyserował "Die linkshändige Frau" (1977) i "L'absence" (1992).

Twórczość Olgi Tokarczuk (powieści, zbiór poetycki, zbiór esejów, zbiory opowiadań):

• Miasto w lustrach (1989)
• Podróż ludzi Księgi (1993)
• E.E. (1995)
• Prawiek i inne czasy (1996)
• Szafa (1997)
• Dom dzienny, dom nocny (1998)
• Opowieści wigilijne, razem z Jerzym Pilchem i Andrzejem Stasiukiem (2000)
• Lalka i perła (2001)
• Gra na wielu bębenkach (2001)
• Ostatnie historie (2004)
• Anna In w grobowcach świata (2006)
• Bieguni (2007)
• Prowadź swój pług przez kości umarłych (2009)
• Moment niedźwiedzia (2012)
• Księgi Jakubowe (2014)
• Zgubiona dusza (2017)
• Opowiadania bizarne (2018)
• Profesor Andrews w Warszawie (2018)