Zapowiedź zmartwychwstania

GN 48/2019 |

publikacja 28.11.2019 00:00

Święta Barbara zwykle przedstawiana jest z mieczem, narzędziem jej męki, i kielichem, jako że przed śmiercią przyjęła Eucharystię.

Jacob Cornelisz van Oostsanen "Św. Barbara", olej na desce, ok. 1520 r. Muzeum Narodowe, Warszawa Jacob Cornelisz van Oostsanen "Św. Barbara", olej na desce, ok. 1520 r. Muzeum Narodowe, Warszawa

Jednak niderlandzki artysta Jacob van Oostsanen namalował męczennicę z innymi atrybutami.

Barbara żyła na przełomie wieków II i III, prawdopodobnie w Nikomedii w Bitynii (dziś część Turcji, wówczas prowincja Cesarstwa Rzymskiego). Była córką miejscowego notabla o imieniu Dioskur, gorliwego wyznawcy oficjalnie uznawanych w cesarstwie religii pogańskich. Chrześcijaństwo przyjęła potajemnie. Kiedy ojciec się o tym dowiedział, zapałał straszliwym gniewem. Za wszelką cenę starał się, by córka wyrzekła się Chrystusa. Wszystkie jego wysiłki okazały się jednak bezskuteczne. W swym zacietrzewieniu Dioskur posunął się do ostateczności. Doniósł na Barbarę rzymskim władzom, które poddały ją torturom, by porzuciła chrześcijaństwo. Kiedy wysiłki katów okazały się bezowocne, ojciec zgładził Barbarę.

Za postacią świętej widzimy wieżę z trzema oknami. To jeden z najważniejszych atrybutów św. Barbary. Okrutny ojciec, zanim wydał ją w ręce oprawców, zamknął bowiem córkę w wieży, by zmusić ją do zmiany wyznania. Według legendy Barbara otwierała w tej wieży trzy okna na znak wiary w Trójcę Świętą.

Barbara trzyma w ręce pawie pióro. Jest ono związane z mniej znaną legendą. Kiedy rzymscy kaci chłostali Barbarę biczami, Bóg w sposób cudowny zamienił bicze w pióra. Paw miał w średniowieczu wymowę symboliczną. Wierzono, że mięso tego ptaka się nie psuje, a wielobarwny ogon jest obrazem nieba. Dlatego ofiarowanie pawiego pióra Barbarze było zapowiedzią jej zmartwychwstania dla nieba.

Leszek Śliwa

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.