Gratulował mu Darwin, a królowa Wiktora wręczyła medal. Australia była wtedy równie nieznana jak dzisiaj Mars albo Księżyc. Choć nie, o Księżycu czy Marsie wiemy dziś jednak więcej, niż na przełomie XVIII i XIX wieku wiedziano o Australii. Brytyjczycy założyli tam kolonię karną. Stąd gdy Strzelecki odkrył tam złoto, poproszono go, by zachował te informacje dla siebie. Wyjazd do Australii miał być karą, a nie nagrodą.

Strzelecki w drodze do Australii odwiedził liczne wyspy, na wielu był pierwszym naukowcem, na wielu jednym z pierwszych białych. Opisywał nie tylko wulkany, góry i złoża naturalne, ale także ludzi, ich zwyczaje i kulturę. Opisywał świat tak inny od naszego, europejskiego, jak gdyby był gościem na innych planetach. Także dziś mało wiemy o innych światach. Czasami dlatego, że nas to nie interesuje. Czasami dlatego, że inne światy naprawdę są bardzo inne od naszych i bardzo złożone.

Do Londynu z podróży dookoła świata Strzelecki przywiózł m.in. bardzo dokładną mapę wschodniej i południowej Australii. Była tak szczegółowa, że po rozwinięciu miała 7 metrów długości. To tak, jak gdyby ktoś dzisiaj przywiózł mapę geologiczną innej planety.

Te „inne planety”, „inne światy” są tuż za rogiem. W „The Journal of Physiology” ukazała się publikacja opisująca nieznany sposób komunikacji między neuronami – komórkami nerwowymi w naszym mózgu. Badamy to dziesiątki lat. I wciąż mózg jest dla nas zagadką. Ale za kilka lat o nowym sposobie komunikacji dzieci będą uczyły się w szkole i być może będą się dziwiły, jak to możliwe, że ludzie kiedyś go nie znali. Tak jak teraz dziwimy się, że nie docenialiśmy w przeszłości znaczenia mikroflory bakteryjnej, która zamieszkuje nasz układ pokarmowy. Do niedawna nie wiedzieliśmy o niej nic. Ot, bakterie, które pomagają nam trawić i przyswajać niektóre związki. Dzisiaj okazuje się, że ich wpływ na nasze życie jest tak ogromny, że otwiera się przed nami cały ocean faktów i odkryć. Jak chociażby to (publikacja z „Scientific Reports”), że mikroflora bakteryjna u ludzi przebywających dłuższy czas w kosmosie jest bardziej zróżnicowana niż u ludzi mieszkających na Ziemi. Naukowcy myśleli, że będzie odwrotnie, bo na Ziemi stykamy się z dużą liczbą różnych szczepów bakteryjnych, a mieszkańcy stacji kosmicznej żyją w niemal jałowym otoczeniu. Kolejna tajemnica, kolejne pytania. Czy kiedyś ich zabraknie? Czy kiedyś poznamy je wszystkie? Mówienie „zawsze” i „nigdy” jest ryzykowne. Ale zaryzykuję. Zawsze będziemy odkrywać i nigdy nie zabraknie światów do zbadania. •