Kończy się w ten sposób trwający blisko 7 miesięcy proces negocjacji przedstawicieli rządu z reprezentacją największych związków zawodowych działających w przemyśle węglowym. 25 września 2020 r. podpisano porozumienie ustalające datę 2049 r. jako końcową dla istnienia kopalń węgla energetycznego. Od tamtego czasu toczyły się rozmowy na temat szczegółów regulujących ten proces. Parafowane 28 kwietnia br. w Urzędzie Wojewódzkim w Katowicach porozumienie ustala społeczne warunki transformacji nie tylko dla górnictwa, ale i całego regionu.

Należało wyjaśnić wiele szczegółowych kwestii dotyczących zmian prawnych na bardzo rozległym obszarze. Dlatego w pracach brali udział nie tylko przedstawiciele Ministerstwa Aktywów Państwowych oraz strony społecznej, ale też Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej, Ministra Rodziny i Polityki Społecznej, Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii oraz Marszałka Województwa Śląskiego. Zaangażowały się również samorządy lokalne. Głównymi negocjatorami byli sekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych Artur Soboń oraz przewodniczący górnośląskiej Solidarności Dominik Kolorz. Ustalenia dotyczą nie tylko zatrudnionych w przemyśle węglowym, ale także miejsc pracy w branżach z nim współpracujących. Jeśli uwzględnimy rodziny tych pracowników, możemy mówić co najmniej o milionie Polaków, na których życie to porozumienie wpłynie.

Negocjacje toczyły się pod presją czasu. Pandemia oraz wywołany nią spadek zapotrzebowania na energię, polityka klimatyczna Unii Europejskiej, zakładająca całkowite odejście od energetyki opartej na węglu, i spadek cen węgla kamiennego spowodowały, że w ubiegłym roku polskie kopalnie straciły na każdej tonie sprzedawanego węgla 54,18 zł. Łączna strata spółek węglowych na sprzedaży przekroczyła 2,8 mld zł, a strata netto wzrosła do ponad 4,3 mld zł. Dlatego pilne były rozwiązania chroniące przemysł górniczy przed gwałtowną zapaścią.