Dygacz był znakomitym uczonym i wielkim autorytetem w zakresie etnografii, folkloru i etnomuzykologii oraz pasjonatem, który całe życie oddał śląskiej kulturze ludowej. Jego dorobek obejmuje przede wszystkim pieśni, zbierane od 1933 r.: utwory religijne, obrzędowe, miłosne, górnicze, hutnicze, mieniące się nastrojami i barwami. Są w nich radość, smutek i zamyślenie, uroda krajobrazu i duma z własnych osiągnięć. Dwa prezentowane tu tomy poświęcone zostały motywom odrzańskim oraz powstaniom śląskim z lat 1919–1921.

Pierwszy, zatytułowany „Pieśni znad Odry”, przynosi utwory dotąd niepublikowane. Wydobywają one piękno rzeki płynącej przez cały Śląsk i decydującej o charakterze zajęć mieszkających nad nią ludzi oraz pokazują całe uniwersum życia po obu stronach Odry.Druga publikacja jest śpiewnikiem z tekstami utworów i zapisem nutowym. Wiele z nich publikowano w ulotkach plebiscytowych i powstańczych lub w prasie tego okresu, dzięki czemu przetrwały do dziś. Większość pieśni jest anonimowa, dlatego szybko zaczynały one żyć własnym życiem – przerabiane, wzbogacane o nowe zwrotki, stały się własnością wspólną. Wzruszają autentycznością i żarliwością. Przedmowę do obu tomów napisała Janina Dygacz, żona badacza.

Krystyna Heska-Kwaśniewicz