Doktoratowi hc Jolanty Wadowskiej-Król w Uniwersytecie Śląskim towarzyszyło wydanie specjalnego numeru periodyku „Narracje o Zagładzie” zatytułowanego „Ołów/ołowica w kulturze i nauce”. To ważne przedsięwzięcie edytorskie jest nie tylko utrwaleniem samego wydarzenia, którego rangi nie da się przecenić przede wszystkim ze względu na postać i dokonania pani doktor, ale również z powodu samego tematu. Tom jest bogaty treściowo; oprócz dokumentacji wydarzenia, laudacji prof. Ireny Lipowicz, recenzji prof. prof. Mieczysławy Czerwionki-Szaflarskiej, Michała Daszykowskiego, Grzegorza Opali i Tomasza Szczepańskiego, oprócz okolicznościowego „Słowa” rektora Ryszarda Koziołka znajdziemy wiele interesujących tekstów, tworzących – rzec by można – śląską „Małą Apokalipsę” ołowiową. Tę część otwiera wywiad prof. Lucyny Sadzikowskiej z laureatką, tworzący barwny portret lekarki, która nie robiła nic wielkiego, „po prostu pracowała”. Można by ten wywiad rozwinąć w rozmowę rzekę o sytuacji lekarza w czasach PRL-u. Zwłaszcza lekarza, który realizował nie tylko „primum non nocere”, ale także „secundum non tacere!”.

Kolejne teksty opowiadają o literackiej historii ołowiu, o dziejach jego wykorzystania przez człowieka, o tym, czy na Śląsku doszło do ludobójstwa ekologicznego, i wreszcie o artystycznej funkcji srebrzystego ołowiu łączącego szkła witrażowe. Tom zamykają fotografie prof. Grzegorza Jacykowa, które pokazują Szopienice w kolorze ołowiu, wydobywając przejmująco apokaliptyczny charakter przemysłowego pejzażu.

Całość układa się w polifoniczną opowieść o losie ludzi bezbronnych wobec systemu, który niszczy życie zwłaszcza istot najbardziej bezbronnych – dzieci. To wołanie o prawdę wybrzmiewa silnie dzisiaj, po 30 latach, otwierając nowy rozdział w pisaniu i mówieniu o czasie degradowania wszystkiego, co żyło i żyje w śląskiej przestrzeni.

Krystyna Heska-Kwaśniewicz