Póki jeszcze są poeci wyczuleni na słowo, jak dawniej Kochanowski czy mistrzowie baroku, ma sens snucie takiej przypowieści o ludzkim, a nie tylko dendrologicznym losie. Uwiedzeni wyjątkową wyobraźnią autora wsłuchujemy się w historię buka, jawiącego się jak metafora udręczenia dotkniętych zarazą. „załóżmy że o tobie są te wiersze/ nie o świata grobie nie o spazmach/ przemocy w których mocy żadnej” – podpowiada autor w poemacie złożonym z wierszy.

Trzeba odwagi, żeby jak on wybrać za bohatera stare drzewo, rosnące w Giszowcu, dawniej górniczej dzielnicy Katowic, gdzie każda roślina była na wagę złota. Taką moc ma też opiewany buk, świadek czasów, obserwator narodzin i śmierci, uczestnik libacji i, co najważniejsze, źródło natchnienia poety. „jesteś jak zasadzony/ przy szybkim potoku mąż/ sprawiedliwy niech w człowieka/ przenikliwym oku/ odbije się nadzieja” – czytamy.

Odwołanie do biblijnego męża sprawiedliwego nie pozostawia wątpliwości, jakiej lekcji chce nam udzielić autor „Palca na ustach”. Umęczone covidem, ale i całą traumą cywilizacji drzewo staje się pretekstem do zwrócenia uwagi na nieprzemijające wartości, których ginięcia jesteśmy świadkami. W nastawionym na ekologię świecie umierające drzewo bardziej przemówi do niektórych niż umierający człowiek. Najważniejsze, żeby utrzymać je przy życiu, tak jak to słowem robi Hajkowski.

Barbara Gruszka-Zych