Publikacja zatytułowana „Kossak-Szczucka. Służba” wpisuje się w długi szereg pozycji naukowych, które pojawiły się w ostatnich kilkunastu latach, głosząc albo apoteozę autorki „Przymierza”, albo odsądzając ją od czci i wiary. Jedni badacze zarzucają jej antysemityzm i „arogancję etyczną”, inni nie kryją fascynacji jej postacią. Jest więc coś intrygującego w Zofii Kossak, skoro na przemian zachwyca i drażni.

To narastające zainteresowanie jej osobą przejawia się zarówno w pogłębionej analizie jej twórczości, odczytywanej w nowych kontekstach, jak i w badaniu frapującej wciąż biografii pisarki i jej światopoglądu, oraz w wybuchających na nowo gorących (czasem nawet agresywnych) polemikach, także publicystycznych, o kształt jej życia, przekonania, w końcu o niuanse biograficzne. Autor książki próbuje to wszystko odczytać „w modelu chrześcijańskiej egzystencji”. I jest to podejście w założeniu słuszne, gdyż sama Kossak wyznała kiedyś: „Bóg mi użyczył łaski wiary” i całym życiem starała się tego daru nie zmarnować. Na ile zostało to zrealizowane, bada właśnie Dariusz Kulesza. Robi to w sposób interesujący, wskazując nowe pola badawcze, podejmując nowe interpretacje i wchodząc w dyskusję z wcześniejszymi ustaleniami, czasem angażując się emocjonalnie. Książka potwierdza wierność Zofii Kossak wobec wybranej aksjologii.

Szkoda tylko, że w tak ważnym opracowaniu na stronie siódmej autor popełnia istotny błąd, myląc prof. Witolda Nowackiego (specjalista z zakresu mechaniki budowli) z literaturoznawcą Witoldem Nawrockim – były to zupełnie inne osoby! Żal też, że w tak ważnym opracowaniu nie zachowano konsekwencji: w tytule mamy Zofię Kossak-Szczucką, w tekście na przemian Zofię Kossak i Zofię Kossak-Szatkowską. Jak więc naprawdę nazywała się pisarka?

Krystyna Heska-Kwaśniewicz