W dniach 20 i 21 maja odbyła się prapremiera niezwykłego widowiska – musicalu „Kopernik”. Miejsce przedstawienia także było wyjątkowe. Na dziedzińcu fromborskiej bazyliki archikatedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Andrzeja, zaledwie kilkadziesiąt metrów od krypty, w której wielki astronom został pochowany, i to w 480. rocznicę jego śmierci.

Wszechstronny

Mikołaj Kopernik był niezwykle wszechstronny, jak przystało na człowieka renesansu. Sumiennie zajmował się swoimi obowiązkami jako kanonik na Warmii, dbał o ekonomię, przygotowywał obronę zamkowych murów, negocjował z Krzyżakami. Jednak jego pasją była nauka. Tłumaczył starożytne dzieła, prowadził badania matematyczne, tworzył mapy. Wolne chwile poświęcał także obserwacjom astronomicznym, które w rezultacie przyniosły mu sławę. Tak nowoczesna postać, która wyprzedzała swoją epokę, wymaga nowoczesnego upamiętnienia. Musical łączący w sobie grę aktorską, muzykę, dialogi i piosenki to świetny pomysł, aby dotrzeć do szerokiej publiczności. Jednocześnie takie poznawanie życia historycznych bohaterów to także dobra rozrywka. Podobny pomysł na muzyczne przedstawienie biografii miał Lin-Manuel Miranda, twórca broadwayowskiego hitu „Hamilton”, opowiadającego o Alexandrze Hamiltonie, jednym z ojców założycieli Stanów Zjednoczonych. Stworzenia muzycznej opowieści o życiu Kopernika w 550. rocznicę jego urodzin i 480. śmierci podjęła się Opera Krakowska, zapraszając do współpracy wielu znakomitych twórców. Libretto stworzyła pisarka, autorka sagi „Stulecie Winnych” Ałbena Grabowska. Teksty piosenek to dzieło Daniela Wyszogrodzkiego, spod którego pióra wyszły polskie przekłady licznych musicali, jak „Koty”, „Deszczowa piosenka”, „Les Misérables” czy „Upiór w Operze” z repertuaru Teatru Roma. Muzykę skomponował Tomasz Szymuś, wykładowca, założyciel własnej orkiestry i kierownik muzyczny programów, takich jak „Taniec z gwiazdami”, „Szansa na sukces”, „Idol”, „Mam talent” czy „Od przedszkola do Opola”. Całość wyreżyserował Jakub Szydłowski, który jest także aktorem muzycznym i dubbingowym. Dyrygentem jest prof. Piotr Sułkowski, dyrektor Opery Krakowskiej, wykładowca Akademii Muzycznej w Bydgoszczy i w Krakowie. Połączenie pracy twórców muzyki rozrywkowej z poważną świetnie oddaje wszechstronność i nowatorskie podejście Mikołaja Kopernika do otaczającej go rzeczywistości oraz jego otwarty umysł.

Naukowiec i człowiek

Libretto musicalu prowadzi nas przez najważniejsze wydarzenia z życia Kopernika. Choć większość ludzi wie, że astronom wstrzymał Słońce i ruszył Ziemię, to pozostała jego działalność nie jest powszechnie znana. W muzycznej podróży (początkowo słychać w niej inspiracje muzyką renesansową) twórcy zabierają nas do Krakowa, Padwy i Bolonii, gdzie Mikołaj studiował i zadawał pierwsze ważne pytania, a stamtąd do Fromborka, do posługi kanoniczej, praktyki lekarskej i badań astronomicznych. Ceglane mury katedry górujące nad spokojnym Fromborkiem, rozbrzmiewające jego muzyczną historią w tym samym miejscu, gdzie wielki uczony obserwował gwiazdy i spacerował, robią piorunujące wrażenie. Razem z Marcinem Francem, odtwórcą głównej roli, trafiamy także na koronację Zygmunta Starego i hołd pruski, których obserwatorem był Kopernik, a wreszcie widzimy powstanie i publikację pięcioksięgu „De revolutionibus”. Nie zabrakło też wątku intelektualnej i emocjonalnej relacji uczonego z Anną Schilling, a także brata Kopernika, Andrzeja. Twórcom zależało, aby pokazać go nie tylko jako pełnego pasji naukowca i geniusza, ale i normalnego człowieka, który zmagał się z wieloma trudnościami i musiał dokonywać niełatwych wyborów. Mikołaj był postacią o tak szerokim spektrum zainteresowań, że i formy jego upamiętnienia w trwającym Roku Kopernika są przeróżne. Sesje naukowe, koncerty, wydarzenia historyczne, astronomiczne, medyczne, wystawy. Nowatorski musical jest więc świetnym sposobem na poznanie tego niezwykłego człowieka, ale i na dobrą zabawę.

W sobotę 22 czerwca spektakl będzie wystawiony w plenerze na Wawelu, a od 1 października musical „Kopernik” będzie można oglądać na Dużej Scenie Opery Krakowskiej w stałym repertuarze.•