Fantazje Walta Disneya

Zdania wśród krytyków i historyków kina są na ten temat są podzielone. Jedni widzą w „Fantazji” monumentalny kicz, odmawiając jej rangi dzieła sztuki wysokiej, inni zachwycają się tą „nową formą rozrywki”, a zwłaszcza otwierającą ją sekwencją, pełną abstrakcyjnych barw i kształtów, ilustrujących „Toccatę” Jana Sebastiana Bacha.

Poza kompozycją Bacha w filmie pojawiają się także utwory Czajkowskiego, Strawińskiego, Dukasa, Beethovena, Musorgskiego, czy Schuberta. Te ilustrowane są krótkimi etiudami, w przypadku których można już mówić o fabule. I tak: słuchając kompozycji „Uczeń czarnoksiężnika” Paula Dukasa, oglądamy na ekranie Myszkę Mickey, wcielającą się w tytułową postać z baśni sprzed ponad 2000 lat, zaś gdy z głośników rozbrzmiewa „Symfonia pastoralna” Ludwiga van Beethovena, naszym oczom ukazują się postacie z greckiej mitologii - m.in. Zeus, Apollo, Diana, Pegaz, czy Morfeusz. Co ciekawe, antyczne centaurzyce mają tu fryzury a la... Joan Crawford.

Twórcy zabierają nas także do pradawnego świata dinozaurów, czy na Łysą Górę, gdzie w Noc Walpurgii siły szatańskie odbywają sabat. Na koniec jednak zostają pokonane, gdyż rozlega się bicie kościelnych dzwonów, a w tle słychać schubertowskie „Ave Maria”.

Walta Disneya fascynowała możliwość łączenia animacji i muzyki. Już od 1928 roku produkował króciutkie „Głupiutkie symfonie”, a gdy nadarzyła się okazja, postanowił zrealizować pełnometrażową „Fantazję”.

Kosztowny film nie okazał się komercyjnym hitem. Był za to nie lada wyczynem ze względu na zastosowanie w nim dźwięku stereofonicznego. Na wysokości zadania stanęła także Filadelfijska Orkiestra Symfoniczna pod batutą Leopolda Stokowskiego - amerykańskiego dyrygenta polskiego pochodzenia, który jest także narratorem-konferansjerem „Fantazji”, zapraszającym widzów do oglądania kolejnych animowanych etiud i wyjaśniającym intencje disney’owskich animatorów.

***

Tekst z cyklu Filmy wszech czasów