Biblijni Celtowie

W „Słowniku biblijnym” serwisu www.biblia.wiara.pl czytamy, iż Galacja, była to „starożytna kraina w centralnej Azji Mniejszej, położona wokół dzisiejszej Ankary, która powstała w 277 p.n.e. w wyniku podboju ziem Frygii i Kapadocji przez celtyckich Galatów, odłamu celtyckiej armii Brennusa, która splądrowała w roku 279 p.n.e. Macedonię, Tesalię i Epir.

Po klęsce zadanej Celtom w bitwie pod Lizymachią przez Antygona Gonatasa część celtyckich wojowników z rodzinami (ok. 20 tys. ludzi) przeprawiła się do Azji Mniejszej. W 275 r.p.n.e. Antioch I Soter w wyniku zwycięskiej bitwy spycha Galatów na tereny, na których powstanie Galacja... Galację tworzyły autonomiczne państewka, istniejące wokół trzech głównych plemion celtyckich: Tektosagów, Tolistobojów i Trokmów. Te trzy okręgi były podzielone na trzynaście tetrarchii. Galacja graniczyła z Bitynią, Paflagonią, Frygią, Likaonią i Pontem. Ekspansję terytorialną Galatów zahamował w 230 p.n.e. król Pergamonu Attalos I. Słynne rzeźby przedstawiające pokonanych Galów, znajdowały się na ołtarzu pergamońskim

W sferze wpływów rzymskich Galacja znalazła się w wyniku kampanii Pompejusza w 64 p.n.e., który stworzył z niej satelickie państwo rządzone przez miejscową dynastię. Pierwszym tetrarchą, który otrzymał od Rzymian tytuł królewski był Dejotarus. W 25 p.n.e., po śmierci ostatniego króla Amyntasa, została włączona przez Augusta do imperium rzymskiego.

Przez prawie 100 lat Galacja była graniczną prowincją i zmiany jej granic były wypadkową postępu ekpansji Rzymu. W 295 n.e. została podzielona na dwie części przez Dioklecjana. W okresie cesarstwa bizantyjskiego odzyskała polityczne znaczenie. W XI wieku Galacja została zdobyta przez Turków Seldżuckich, w XIV wieku stała się częścią państwa ottomańskiego. Ok. 49 n.e. misyjne podróże do Galacji odbył Paweł z Tarsu, autor Listu do Galatów". Więcej o Liście do Galatów przeczytać można tutaj.

Warto w tym miejscu zauważyć, iż poza Galacją, Galią, Szkocją, czy Irlandią, Celtowie zamieszkiwali także bliższe nam tereny. Świadczą o tym liczne wykopaliska archeologiczne.

Jak donosił w ubiegłym roku "Gość Niedzielny": "do największej ilości odkryć archeologicznych dochodzi przy budowie dróg. Tak jak wtedy, gdy największą w Polsce – jak się wydaje – osadę Celtów odkryto w okolicach Wieliczki. Właśnie przy budowie autostrady A4. Naukowcy oceniają, że pochodzi ona z III wieku przed Chr., czyli ma 2400 lat. Właśnie w tym okresie Celtowie najechali Bałkany i Grecję. Musieli jednak stamtąd uciekać. Schronienie znaleźli w Europie Środkowej.

Osadę Celtów pod Krakowem badano przez siedem sezonów. Przebadano w sumie ponad 4 ha powierzchni, na których odkryto 17 półziemianek. Były częściowo wkopane w ziemię. Gdy pora roku wymagała ich ogrzewania, Celtowie spod Krakowa najprawdopodobniej w glinianych naczyniach wnosili do środka rozgrzane kamienie. Skąd o tym wiadomo ? W chatach nie znaleziono" bowiem żadnych śladów palenisk...