Mitologia Śląska

Pytanie takie postawił Radosław S. Czarnecki we wprowadzeniu do „Mitologii śląskiej”, która właśnie ukazała się nakładem katowickiej oficyny KOS. Ów imponujący leksykon autorstwa Barbary i Adama Podgórskich, zbiera regionalne wierzenia ludowe, świadczące o niezwykłym bogactwie śląskiej kultury duchowej.

O tym, że przez wieki postacie i wątki znane z Biblii nakładały się na ludowe przesądy i pozostałości wierzeń słowiańskich, wiemy chociażby z „Legendy Tatr” Kazimierza Przerwy-Tetmajera, w której górale z epoki Janosika gorliwie modlili się do Matki Boskiej Ludźmierskiej, by broniła ich przed… starosłowiańskimi, pogańskimi bóstwami.

Czy podobnie było na Śląsku? W dużej mierze tak, a że Barbara i Adam Podgórscy zajmują się regionem, który przez stulecia znajdował się w niemieckim kręgu kulturowym, w ich książce roi się nie tylko od uboży, rusałek i nocnic, ale także od Paterplesów, Waldgeisterów, czy jędzowatych Reggemuhme.

Zdumiewa również pomysłowość prostych ludzi sprzed wieków, którzy w znanych z podań utopcach upatrywali m.in. zbuntowanych aniołów strąconych z nieba nie wprost do czeluści piekielnych, ale do rzek, czy stawów.

***

Tekst z cyklu Mała Biblioteczka Śląska