Najważniejszym wynalazkiem Bliskiego Wschodu jest książka. Wprawdzie stamtąd pochodzi też pieniądz, ale mądrość starożytności i współczesności nie jest spisana na banknotach, a na stronach.
Katedra w Toledo jest granicą, która… łączy. To miejsce spotkania: nieba z ziemią, starożytności ze współczesnością i islamu z chrześcijaństwem.
Kilkaset eksponatów oglądać można w Muzeum Narodowym w Poznaniu na nowo powstałej ekspozycji stałej Galerii Sztuki Starożytnej. Zabytki starożytności gromadzono w poznańskim muzeum od XIX wieku.
Wywodzące się ze starożytności igrzyska olimpijskie, którymi emocjonują się kibice na całym świecie "wskrzeszono" w 1896 roku. A co z igrzyskami pytyjskimi, czyli tzw. delfiadą?
O starożytnej Grecji mówi się, że była kolebką cywilizacji europejskiej. Wprawdzie Grecy czcili wielu bogów i te wierzenia wydają nam się dziś mało podobne do współczesnych religii, ale zewnętrzne oznaki kultu – architektura świątyń, rzeźby – były często inspiracją dla artystów tworzących wiele stuleci później.
W XI rozdziale Księgi Rodzaju opisana jest budowa Wieży Babel – gigantycznej budowli, jaką tworzyli ludzie by dosięgnąć nieba. Rozgniewany zuchwałością budowniczych Bóg sprawił, że zaczęli mówić różnymi językami i nie mogąc się porozumieć, musieli przerwać pracę. Babel to po hebrajsku Babilon. W 1915 roku odkryto tam fundamenty biblijnej Wieży.
To zdumiewające, jak wiele można wyczytać z tak prozaicznego tekstu kultury, jakim są monety.
Sztuka starożytnego Egiptu była całkowicie podporządkowana religii. Nic dziwnego, że najpełniej wyraziła się w monumentalnych świątyniach i grobowcach.
W okresie swego największego rozkwitu państwo rzymskie obejmowało ogromne obszary na trzech kontynentach. Rzymianie zapewnili kontynuację i dalszy rozwój sztuki podbitych przez siebie ludów, zwłaszcza Greków. Ale w Cesarstwie Rzymskim rozwinęła się także sztuka chrześcijańska.
Pogaństwo, zwłaszcza greckie, znało ideę męczeństwa, ale nie znało idei ofiary. Był męczennikiem Prometeusz, był męczennikiem Edyp, była męczennicą Antygona. Wszyscy oni byli męczennikami podziemnego fatum.