Peterek głowom, Wilimowski nogom

Gołymbiorze, gołymbiorze – jak śpiywo zespół B.A.R. – take hobby majom, że na niebo zaglondajom. Króliki? Familoków coroz mynij, to i chlywików ni ma. Łogródek – fto mo plac, to cosik tam przi laubie szkubnie. W szkata jeszcze sie grywo, ino że wiyncyj na „kurniku”. A fusbal? Fusbal to jest tyn szport, skuli kierego Ślonzok czasym blank gupnie. Naturalnie som i Ślonzoki, co ich to „niy ruszo”. Miołech takigo ujka, co na gyburstak zawsze prziłaził trocha niyskorzi. A to skuli tego, że przodzi grało sie w szkata i godało ło fusbalu. A łon tego niy kapowoł. Znoł za to wszystke nowe filmy, co leciały w kinie „Rialto”. To był jednak naprowda wyjontek.

Ruch wygrywo 12:1
Tyn nojbardzij dzisiej po­pularny szport prziszeł do nos na poczontku XX wieku. Przodzi była to ino zabawa, coby sie trocha po placu za balym polotać i inksze muskle rozruszać, a niy ino te, co były potrzebne do robo­ty. Nojlepszymi drużynami jeszcze „za Wilusia” były Preußen 05 (łod 1922 1 FC), Germania i Diana z Katowic i SuSV 09 z Bytomia. Po piyrszyj wojnie po stronie nimiecki z SuSV 09 konkurowały Preußen 05 Zaborze i gliwicke VfB i Vorwärts-RS. Po polskij stronie do 1 FC z Katowic doszeł Ruch Wielke Hajduki. Łoba te klu­by noleżały do założycieli polski ligi w 1927 roku.

Piyrsze sukcesy prziszły, ale dopiyro pod koniec lot 20. W piyrszym roku ligi 1 FC ło mało co niy łostoł mistrzym Polski. 25 września 1927 prziszło im grać w doma z Wisłą Kraków. Przegra­li 0:2. Tyż skuli tego, co syndzia Hanke z Łodzi robił wszystko, coby mistrzym łostała Wisła. Tak sie tyż stało. W 1929 po nimiecki stronie Preußen Zaborze łostoł piyrszy roz mistrzym okryngu południowo-wschodnigo.

Potym prziszeł czas Ruchu. Z legendarnym atakym Peterek, Wilimowski, Wodarz Ruch piynć razy w latach 1933–38 zrobił mistrza. W 1937 był trze­ci, za to przed nim chorzowski AKS. Lata 30. idzie nazwać zło­tymi latami ślonskigo fusbalu przed wojnom. Ruch wygrywoł wtedy wszyndzie. W 1936 we Mo­nachium z Bayernem i Stutt­garcie z VfB. Na Ślonsku śpiywało sie wtedy tako śpiywka: „Peterek głowom, Wilimowski nogom, Kiepura pyskym, Konopacka dyskym” i żodnego niy szterowało, że dwa łostatnie nazwiska ni miały ze Ślonskym nic wspólnego.

W 1939 (grało sie wtedy wiosna–jesiyń) Ruch prowadził zaś w lidze, a 21 maja wygroł 12:1 z Union-Touring Łódź. W tym szpilu Wilimowski trefił do bramy dziesiynć razy. Dwie bramy dołożył Peterek. Po 1 września na Ślonsku grało sie dalij, tela że pod nimieckom fanom. Na wysokim poziomie tak dugo, aż niy zaczyno brakować hitlerowski armii wojoków na froncie. Idzie pedzieć, co wojna zniszczyła nojlepsze lata niyjednymu groczowi.

Mocniyjsi dziynki lwowiokom
Fusbal był u nos jednak tak popularny, że gibko sie łodrodził, a dziynki byłym groczom ze Lwo­wa, co założyli Polonia Bytom, stoł sie jeszcze mocniyjszy. Bajtle przi chlywikach i hasiokach durś lotali za balym. Do starych, dobrych drużyn (Ruch, AKS, Lipiny) doszlusowały nowe. Groczy było dość.

W Zabrzu powstała reprezyntacyjno drużyna górnictwa. Górnik był nojlepszy niy ino bezto, że tak kozali ci „z wiyrchu”. Wte­dy wiyncyj do godanio miało woj­sko (Legia Warszawa) czy milicjo (Wisła Kraków). Grocze ze Ślonska gra­li wszyndzie. Połowa groczy we mocnyj wtedy Lechii Gdańsk pochodziło ze Ślonska. Za mie­dzom w Sosnowcu grali Bazan, Gałeczka, Krawiarz, Piecyk, Szyguła i inksi. Legia brała, kogo chciała. Niby ino do wojska. Niykierym sie tam spodobało i łostowali na zawsze (L. Brychczy). Mimo tego ślonskigo eksportu, ino pora razy udało sie Wiśle abo Legii zrobić mistrza.

Po wojnie piyrszo liga to niy ino Ruch i Górnik. Spomniołech już ło Polonii Bytom. Niby klub „lwowioków”, ale grali sam tyż Anczok, Banaś, Liberda, Winkler. To była trzecio siła ślonskigo fusbalu – po Ruchu i Górniku.

Do tego do piyrszyj ligi za­czyny sie „ciść” inksze drużyny. Piyrszy był Radlin, potym Szom­bierki. W Opolu powstała Odra, a w Katowicach na bazie Rapidu Wełnowiec GKS. Unia Racibórz tyż była w piyrszyj lidze. Potym piyrszo liga miały jeszcze inksze ślonske miasta. Rybnik, Tychy, Jastrzymbie, Wodzisław i Radzion­ków, a w łostatnich latach Gliwice i Bielsko.