Ubiory oraz dodatki do nich, m.in. buty, skarpety, rękawice, biżuterię, koronki, guziki, wachlarze, szale, laski, nakrycia głowy, które od lat 50. XIX w. kolekcjonował Jan Matejko - można oglądać na wystawie w Domu Jana Matejki w Krakowie.
"Chcemy, by popatrzono na Matejkę nie tylko jako na malarza +Bitwy pod Grunwaldem+ i +Hołdu pruskiego+, ale też na człowieka o wszechstronnych zainteresowaniach; człowieka niezwykłego w kulturze Krakowa i Europy; podróżnika, który mówił, że nie lubi opuszczać Krakowa, ale często wyjeżdżał, a z podróży przywoził ciekawe rzeczy" - powiedziała PAP kurator wystawy Marta Kłak-Ambrożkiewicz.
"Kolekcjonował dość intuicyjnie, ale miał wyczucie do pięknych przedmiotów, cennego rzemiosła. Doceniał krawców i hafciarzy" - dodała.
Matejko zbierał dawne ubiory i tkaniny z jedwabiu, atłasu, adamaszku, aksamitu oraz ciężkie materiały przetykane złotem, przywożone z Włoch. W jego kolekcji znajdują się szaty liturgiczne, m.in. renesansowa dalmatyka wykonana z aksamitnego brokatu przetykanego złotymi nićmi.
Na wystawie w Domu Jana Matejki - oddziale Muzeum Narodowego w Krakowie - są także liczne ubiory świeckie: od sukien noszonych zgodnie z panującą w Europie modą po stroje z terenów Rosji, Turcji, dzisiejszej Albanii.
Zainteresowanie kostiumologów wzbudza biała spódnica z brokatu we wzór wstęgowy, ze srebrnymi kokardkami, datowana na XVIII wiek, a także suknia z 1815 roku w stylu empire, uszyta z granatowego jedwabiu.
Artysta nie tylko kupował, ale i projektował kostiumy - głównie zmyślą o postaciach mających znaleźć się na jego obrazach. W 1860 r. Matejko opublikował album "Ubiory w Polsce 1200-1795", w którym na dziesięciu tablicach litograficznych rozrysował wygląd polskich strojów i zachodzące w nich zmiany od czasów Bolesława Wstydliwego do Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Były to ubiory uczniów, duchowieństwa, chłopów, Żydów, szlachty, króla, dworu i mieszczan, rycerstwa, magnatów oraz takie, w których chodzili członkowie cechów i bractw.
Wystawa pt. "Stroje i kostiumy z kolekcji Jana Matejki" czynna będzie do 17 lutego 2013 r. Jest ona pierwszym elementem cyklu "Wielka rekwizytornia Jana Matejki", na który złożą się kolejne ekspozycje, pokazujące m.in. przedmioty rzemiosła artystycznego i broń z kolekcji malarza. Cykl ma związek m.in. z faktem, że rok 2013 będzie Rokiem Jana Matejki w Muzeum Narodowym w Krakowie.
Jednak tylko co piąta osoba uznaje zastępowanie człowieka sztuczną inteligencją za etyczne.