Królowie życia

Grał na prawym skrzydle, imponował znakomitą techniką. Występował w Polonii Bytom, później był podporą Górnika Zabrze i drużyny Kazimierza Górskiego. Bramkę strzeloną przez Banasia w eliminacyjnym meczu z Anglią na Stadionie Śląskim w Chorzowie w czerwcu 1973 r. przypisano Robertowi Gadosze. Piłkarz nie mógł wyjechać z reprezentacją na olimpiadę ani na mistrzostwa świata w Berlinie. Teraz, po latach, stał się bohaterem „Gwiazd” Jana Kidawy-Błońskiego.

Dla starszych widzów, a przede wszystkim fanów futbolu, film będzie nostalgicznym powrotem do czasów młodości, kiedy sport, a przede wszystkim piłka nożna, budził emocje nieporównywalne z dzisiejszymi. Były to czasy PRL-u, a sukcesy w sporcie rozświetlały czasy powszechnej szarzyzny. Historia rozgrywa się na przestrzeni wielu lat, a filmową opowieść uzupełnia narracja spoza kadru. Na uwagę zasługują znakomite zdjęcia i scenografia, które idealnie oddają śląskie realia z czasów bezpośrednio po wojnie i późniejszych. Świetne kreacje w rolach drugoplanowych stworzyli Magdalena Cielecka i Eryk Lubos. Film, podobnie jak dotychczasowa twórczość reżysera, jest jednak bardzo nierówny.

„Gwiazdy” to nie tylko film o sporcie i warunkach, w jakich funkcjonował on w tamtych czasach. Dotyka także problemu tożsamości Ślązaków, do czego biografia Jana Banasia jak najbardziej się nadaje. Szkoda, że oba tematy nie doczekały się rozwinięcia, a górę wziął fikcyjny motyw miłosny rodem z tuzinkowego melodramatu. Szkicowo naświetlony wątek relacji pomiędzy piłkarzem a jego byłym przyjacielem nie bardzo przekonuje widza.

W „Gwiazdach”, podobnie jak w wielu polskich filmach, reżyser nie szczędzi widzom golizny na ekranie. Szkoda, bo sceny obrazujące wyraziście „królewskie życie” gwiazd piłkarskich żadnej dodatkowej wartości do filmu nie wnoszą. Wprost przeciwnie: ograniczają widownię, bo trudno polecić go młodszym widzom.

Edward Kabiesz