Dyskusje między wierszami

– Święci przeżywają mistycyzm spokojnie. Najpierw podchodzą do niego krytycznie, chcą go zweryfikować – mówiła dr Kostecka. – Potem dominuje radość, która jest pełna, czasami nie do opisania słowami. Znika „ja”, które w podejściu psychotonicznym, właśnie wydobywa się na pierwszy plan.

Święty cel uświęca środki?
– Prawo obowiązuje wszystkich, także księży i wszyscy muszą je przestrzegać zgodnie z literą i duchem – podkreślał kanonista ks. prof. Remigiusz Sobański, w odpowiedzi szefowi KAI Marcinowi Przeciszewskiemu, który przypomniał, jak na początku lat 90. księża dyrektorzy tworzących się radiostacji katolickich sprowadzali radiowy sprzęt, starając się ominąć cło.

– Słyszałem wtedy od księży, że inaczej radiostacji nie byłoby stać na tak drogi sprzęt, że to dla dobra ludzi, dla Kościoła… – mówił Przeciszewski. W czasie dyskusji o tym, czy księża są ponad prawem ks. Sobański tłumaczył, że negatywne nastawienie do prawa ujawniło się w PRL, a obecna kultura prawna jest bardzo niska. On sam słyszał o drukowaniu obrazków prymicyjnych „na lewo” i o klerykach, pracujących na pirackich oprogramowaniach komputerowych, bo „przecież na czymś muszą pisać prace”.

– Od księży i instytucji kościelnych powinniśmy oczekiwać dobrych wzorców – podkreślał ksiądz profesor. O. Dariusz Kowalczyk, prowincjał prowincji Wielkopolsko–Mazowieckiej Towarzystwa Jezusowego i ks. Mirosław Chlewa, redaktor naczelny „Pastores”, zaznaczali, że niekiedy zbytnia gorliwość urzędników może zniszczyć dobre dzieło, co oczywiście nie znaczy, że w takich przypadkach księża są usprawiedliwieni w łamaniu prawa.

– Jeśli ksiądz ma zabytkowy kościół i nie stać go na wykonanie remontu, zgodnie zaleceniami konserwatora zabytków, to ma pozwolić na zawalenie się budowli? – pytał o. Kowalczyk. – Zabezpiecza tak, jak pozwalają mu na to środki finansowe, ale konserwator może go za to ukarać. Paneliści żałowali, że homilie w kościołach tak rzadko dotyczą postaw obywatelskich: tego, że trzeba płacić podatki, kupować legalne oprogramowania komputerowe, filmy i płyty, etycznie prowadzić firmę, uczciwie wynagradzać pracowników.

Oswoić feminizm
Nowy feminizm – nurt myślenia o roli kobiet w społeczeństwie, wyznaczony przez Jana Pawła II – stał się przedmiotem debaty: „Feminizm w Kościele. Moda czy realna potrzeba?”, która odbyła się w ramach targów. Paneliści: dr Aneta Gawkowska z Uniwersytetu Warszawskiego, o. Łukasz Kubiak OP oraz Marta Szymczyk z „Przeglądu Powszechnego”, zastanawiali się m.in. na czym polega geniusz kobiecy opisywany przez Jana Pawła II w liście Mulieris Dignitatem.

– Papież celowo używał słowa feminizm, by pokazać, że ten ruch powinien być promocją kobiety – powiedziała Gawkowska. – Feminizm często okazywał się krzywdzący, ale to tylko znaczy, że powinniśmy nadawać mu właściwe znaczenie. Jan Paweł II wzywa do nowego feminizmu, który nie sprowadzałby się do naśladowania wzorów męskich, ale będzie odkrywał prawdziwy geniusz kobiety. O. Kubiak wskazał na problemy z recepcją nauczania Jana Pawła II na temat kobiet i teologii ciała.

– Papież pisał trudnym językiem, dlatego ogromną rolę odgrywają książki, które popularyzują jego myśl – podkreślił.