Papieska Biblioteka Misyjna

Foto: Henryk Przondziono

Papieska Biblioteka Misyjna w ścisłym tego słowa znaczeniu stanowi obecnie część biblioteki znajdującej się przy Papieskim Uniwersytecie Urbanianum na rzymskim wzgórzu Gianicolo. Druga część to biblioteka Collegio Urbano, należącego do Kongregacji Ewangelizacji Narodów.

W związku z Rokiem Świętym 1925, została w Rzymie zorganizowana wielka Wystawa Misyjna. Papież Pius XI szczególny nacisk położył na zgromadzenie i przygotowanie ekspozycji książek o tematyce misyjnej. Prefekt Kongregacji de Propaganda Fide, kardynał van Rossum, zwrócił się z prośbą do prefektów, wikariuszy apostolskich i przełożonych zakonów i instytutów prowadzących działalność misyjną, z prośbą o oddanie do dyspozycji organizatorom Wystawy publikacji dotyczących misji. W odpowiedzi na apel napłynęło do Rzymu ponad 30.000 vol. z całego świata.

Przedstawiały one wielką wartość naukową, bowiem po raz pierwszy wiele z nich znalazło się w Europie i mogło posłużyć jako źródło do badań w dziedzinach historii, teologii, geografii, etnografii, etnologii, socjologii ecc. Nigdy dotąd nie zgromadzono razem takiego księgozbioru o tematyce misyjnej. Również Biblioteka Watykańska i Biblioteka Collegio Urbano udostępniły swoje zbiory, aby jeszcze ubogacić ekspozycję. Papież Pius XI osobiście nadzorował prace przygotowawcze do Wystawy książek. Będąc długoletnim prefektem biblioteki Ambrosiana w Mediolanie, widział wielką szansę stworzenia pierwszej w historii Kościoła biblioteki misyjnej. Wielokrotnie przekazywał książki otrzymane w prezencie, aby w ten sposób wzbogacić księgozbiór.

Rok Święty 1925 powoli dobiegał końca i papież przedstawił projekt założenia stałej Biblioteki Misyjnej, która mogłaby w przyszłości służyć badaniom naukowym. Zwrócono się więc z prośbą do wszystkich, którzy udostępnili na Wystawę swoje kolekcje, aby przekazali je Kongregacji Rozkrzewiana Wiary jako zaczątek Papieskiej Biblioteki Misyjnej. W ten sposób zgromadzono księgozbiór, nieustannie powiększany i ubogacany, który stanowi jedyna tego rodzaju kolekcję na świecie. Cechą szczególną jest bogactwo publikacji pochodzących z krajów misyjnych, dzieł autorów chrześcijańskich drukowanych w językach lokalnych i książek autorstwa samych misjonarzy, stanowiących niezastąpione źródło do badań nad historią, kulturą i językami narodów nie-europejskich. Warto w tym miejscu podać nieco statystyki. Papieska Biblioteka Misyjna posiada katalogi: autorów, argumentów i językowy. Wielkim bogactwem są publikacje w językach nie-europejskich: 25.000 vol. w 530 językach, w tym w 270 afrykańskich.

W 1979 r. zbiory Papieskiej Biblioteki Misyjnej zostały przeniesione z dotychczasowej siedziby w pałacu Kongregacji Ewangelizacji Narodów przy Piazza di Spagna, do nowego budynku na szczycie wznoszącego się ponad Watykanem wzgórza Gianicolo. Od tego momentu obydwie biblioteki, Misyjna i Uniwersytecka, tworzą jeden organizm.