Poruseństwo w Chochołowie

21 lutego 1846 roku w Chochołowie doszło do niezwykłego wydarzenia. Górale z Chochołowa, Cichego, Dzianisza, Witowa i okolic pod przywództwem Jana Kantego Andrusikiewicza, miejscowego nauczyciela i organisty, oraz wikarego ks. Józefa Leopolda Kmietowicza wystąpili zbrojnie przeciw władzom austriackim.

W wydarzeniach upamiętniających powstanie wzięło udział wielu mieszkańców Chochołowa i okolicznych miejscowości, a także goście. Wśród nich Piotr Nowacki, doradca prezydenta Andrzeja Dudy. Dojechali parlamentarzyści, władze samorządowe różnego szczebla. Nie zabrakło przedstawicieli Straży Granicznej, Związku Podhalan, wielu instytucji i stowarzyszeń, szkół i pocztów sztandarowych. W obchodach udział wzięli potomkowie J.K. Andrusikiewicza.

Uroczystość jubileuszową rozpoczęła Msza św. w miejscowym kościele, odprawiona przez dziekana dekanatu Czarny Dunajec ks. Krzysztofa Kocota, który wygłosił okolicznościową homilię. W koncelebrze byli duszpasterze z Chochołowa - ks. Władysław Kos i ks. Stanisław Syc.

Po nabożeństwie złożono hołd powstańcom chochołowskim, składając symboliczne wiązanki kwiatów pod pomnikiem im poświęconym, zlokalizowanym tuż przed świątynią.

Na placu przykościelnym zaprezentowana została rekonstrukcja historyczna powstania chochołowskiego autorstwa Stanisława Apostoła i Adama Błaszczyka, którzy wcielili się w role ks. Kmietowicza i J.K. Andrusikiewicza. Towarzyszyli im mieszkańcy Chochołowa i okolicznych miejscowości oraz członkowie grup rekonstrukcji historycznych z Kędzierzyna-Koźla i Waksmundu. Do widowiska wprowadziła prof. Anna Mlekodaj z Podhalańskiej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Targu, która omówiła przyczyny wybuchu góralskiego "poruseństwa" w Chochołowie.

Po widowiskowej inscenizacji wszyscy obecni udali się do Szkoły Podstawowej w Chochołowie na wspólny poczęstunek w gronie potomków powstańców chochołowskich.