Biblijna femme fatal

Pomimo widowiskowego przedstawienia obejmującego modły, błagania, tańce i makabryczne obrzędy samookaleczenia, prorocy Baala nie są w stanie pobudzić swego boga do działania. Baala nie wzruszają nawet kpiące uwagi Eliasza, że być może śpi on, podróżuje albo się wypróżnia. Pod stosem ofiarnym nie pojawia się nawet najmniejsza iskra (1 Krl 18, 26-28).

Sytuacja zmienia się, gdy sam Eliasz wkracza na scenę. Jak należało się spodziewać, wystarczyła jedna jego modlitwa, by wywołać cudowną odpowiedź Boga. Z nieba spada ogień, który spala byka i w rezultacie Eliasz okazuje się zwycięzcą. Z pozycji ofiary prorok przeistacza się w agresora, dla którego nadszedł czas pomsty. Dochodzi do krwawej rzezi, podczas której Eliasz pokonuje Izebel, wyrzynając jej proroków (1 Krl 18, 38-40).

Kiedy król Achab opowiada żonie o tym, czego dokonał Eliasz, ta wścieka się i wysyła posłańca do Eliasza z następującą wiadomością: „Niech to sprawią bogowie i tamto dorzucą, jeśli nie zrobię jutro z twoim życiem [tak], jak [się stało] z życiem każdego z nich” (1 Krl 19, 2). Przerażony Eliasz dochodzi do wniosku, że nadszedł czas, by salwować się ucieczką i otoczony opieką Jahwe zbiega na pustynię.

Oprócz sceny „zawodów” i ich krwawego zakończenia, historia ta w dalszej części dostarcza nam wartościowych informacji na temat samej Izebel. Najbardziej godny uwagi jest fakt, że rywalizacja tego rodzaju – pomiędzy mężczyzną i kobietą, szczególnie cudzoziemką – jest w Biblii rzeczą niesłychaną. Izebel, nie powstrzymywana przez męża, staje oko w oko z Eliaszem, co oznacza, że, pominąwszy fakt bycia żoną i królową (chociaż Biblia właściwie nigdzie nie przypisuje jej tego ostatniego tytułu), dysponuje ona istotną siłą. Brawura, z jaką Izebel staje do pojedynku z Eliaszem i jego potężnym Bogiem – i jej wendeta za zamordowanie umiłowanych proroków (zauważmy, że to Izebel, a nie król wydaje wyrok śmierci na Eliasza) jest znamienna, co uwidacznia się również w reakcji Eliasza na śmiertelne zagrożenie płynące z jej strony.

Po śmiałym mordzie na 850 prorokach Baala i Aszery, Eliasz najzwyczajniej ucieka – wystraszony przez kobietę! Ten konflikt pomiędzy Eliaszem a Izebel ukazuje nam, że ta ostatnia jest kobietą, która poza innymi cechami charakteru posiada zdolność do zdobywania tego, czego pragnie, i że lekceważy przy tym prawo Izraelitów. Ta całkowita pogarda dla prawa kraju, w którym mieszka, ujawnia się w przerażający sposób także w historii z winnicą Nabota (1 Krl 21).

***

Powyższy tekst jest fragmentem książki Kobiety Starego Testamentu, która ukazała się nakładem Wydawnictwa Świętego Wojciecha. Tytuł artykułu pochodzi od redakcji.