Współczesny obraz w barokowym kościele

Wybitna krakowska artystka Beata Stankiewicz namalowała współczesny obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem Jezus do głównego ołtarza barokowego, drewnianego kościoła św. Wawrzyńca w Parlinie. 11 października 2023 r. poświęci go Prymas Polski abp Wojciech Polak.

 Wizerunek Madonny z Dzieciątkiem jest pierwszym z trzech nowych obrazów, które mają znaleźć się w zabytkowym prezbiterium kościoła św. Wawrzyńca. Inicjatywa jest częścią projektu „Namalować katolicyzm od nowa”, którego celem jest ożywienie sztuki sakralnej przez powrót do Kościoła współczesnych obrazów wysokiej klasy artystycznej oraz odnowienie mecenatu takiej sztuki. Odnowienie wystroju prezbiterium kościoła św. Wawrzyńca jest finansowane w drodze zbiórki społecznościowej. Jest to prawdopodobnie pierwsza ogólnopolska zbiórka na współczesną dekorację malarską w zabytkowym obiekcie sakralnym. - Przez projekt «Namalować katolicyzm od nowa» chcemy ożywić praktykę zamawiania przez parafie sztuki sakralnej u najlepszych współczesnych artystów. Miło mi poinformować, że to się właśnie dzieje! – mówi Dariusz Karłowicz, prezes Fundacji Świętego Mikołaja, pomysłodawca projektu.

- Kiedy zobaczyłem relację z wystawy obrazów Jezusa Miłosiernego w ramach projektu «Namalować katolicyzm od nowa» moje serce zabiło mocniej i pomyślałem – to jest to! – mówi ks. Mirosław Kaczmarek, proboszcz parafii pw. św. Wawrzyńca w Parlinie. - Skontaktowałem się z Dariuszem Karłowiczem. Przyjechał, zobaczył nasz kościół i podjęliśmy współpracę. Akurat przymierzałem się do wymiany obrazów w ołtarzu głównym. Zabytkowy obraz Madonny z Dzieciątkiem z pierwotnego wystroju kościoła został skradziony w latach 90., a obraz Jezusa Miłosiernego mamy tylko w formie wydruku. Diecezjalny konserwator zabytków zachęcał mnie do zmiany – wyjaśnia ks. Kaczmarek. - To, w jakich warunkach odprawiamy Liturgię, ma wielkie znaczenie. Warto, aby właśnie w takim starym kościele, gdzie całe wieki ludzie przychodzili na modlitwę, który odnawiali i odbudowywali ze zgliszcz, ponownie wybrzmiał głos współczesności. Jak za sto lat ktoś odwiedzi nasz kościół, zobaczy ten dialog epok – podkreśla proboszcz.

Kościół św. Wawrzyńca w Parlinie to perła XVII-wiecznej architektury drewnianej i jednocześnie jeden z najstarszych przykładów drewnianego budownictwa sakralnego Wielkopolski. Obecna świątynia powstała z fundacji kapituły gnieźnieńskiej w XVII wieku. - Obecność sztuki współczesnej w zabytkowych kościołach ma długą tradycję. Ciekawe, odważne i często kontrowersyjne były polichromie i witraże wprowadzane przez Matejkę, Mehoffera i Wyspiańskiego do gotyckich świątyń Krakowa. Bardzo często wystrój i wyposażenie starych kościołów były zmieniane w taki sposób, by je dostosować do wymagań nowej epoki. Taka potrzeba istnieje również dzisiaj. Dlatego z wielkim zainteresowaniem obserwuję projekt «Namalować katolicyzm od nowa», a zwłaszcza działania związane z umieszczeniem nowych obrazów w prezbiterium kościoła św. Wawrzyńca w Parlinie – mówi Anna Kilian, historyk sztuki.

Autorką obrazu Matki Bożej z Dzieciątkiem Jezus, który zawiśnie w ołtarzu głównym kościoła św. Wawrzyńca, jest krakowska malarka Beata Stankiewicz, z grona artystów projektu „Namalować katolicyzm od nowa”. Jej obrazy znajdują się między innymi w depozycie Galerii Zderzak w Krakowie, Art Station w Zurychu, w kolekcji Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK, Galerii Sztuki Współczesnej „Bunkier Sztuki” w Krakowie oraz w wielu polskich i zagranicznych kolekcjach prywatnych. - Istotnym aspektem twórczości Stankiewicz jest realistyczne, wręcz hiperrealistyczne, malarstwo portretowe, które ma za zadanie ukazać nie tylko zewnętrzny wygląd, ale także charakter i znaczenie przedstawianej osoby – mówi Juliusz Gałkowski, historyk sztuki.

W ramach projektu „Namalować katolicyzm od nowa”, na zamówienie organizatorów i dzięki hojności prywatnych mecenasów sztuki powstają współczesne obrazy sakralne i religijne. Zamierzeniem inicjatorów jest malarska realizacja 21 wielkich tematów malarstwa chrześcijańskiego. W 2021 roku pierwszy raz zaproszono 10 artystów do namalowania współczesnych wizerunków Jezusa Miłosiernego. Wystawa obrazów odwiedziła w 2022 i 2023 roku Kraków, Warszawę oraz Rzym. Prawie wszystkie obrazy zostały zakupione do kościołów w Polsce. Następne tematy to kolejno 20 tajemnic różańca. Jeszcze w listopadzie tego roku zobaczymy wernisaż obrazów Zwiastowania! Integralną częścią projektu jest inicjowanie refleksji nad teologią sztuki przez seminaria, wykłady oraz dyskusje. Każda odsłona projektu rozpoczyna się od wspólnych warsztatów artystów z teologami, filozofami i historykami sztuki. Dodatkowo realizowany jest cykl wykładów i dyskusji dotyczących sztuki religijnej i sakralnej on-line.