Piekarska, Częstochowska, Gidelska...

Wystawa „Najświętsza Panienka w sztuce ludowej” ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu prezentowana jest w Nakle Śląskim. W okrojonej formie, dlatego pokazane zostały wybrane, najstarsze eksponaty. Obrazy, oleodruki, wykonane na płótnie i drewnie, rzeźby, pamiątki pielgrzymkowe... Najwięcej związanych z Matką Bożą Piekarską i Częstochowską. Wszystkie pochodzą ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. Na wystawie można zobaczyć ich około 40, natomiast wszystkich eksponatów związanych z Matką Boską muzeum ma ponad 400.

Wśród dawnych pamiątek zobaczymy broszkę wykonaną z okazji koronacji obrazu Matki Boskiej Piekarskiej w 1925 roku, kropielniczki, a nawet przedwojenny kafel z pieca z wizerunkiem prawdopodobnie Matki Boskiej Kodeńskiej oraz medaliki dołączane do korali w strojach śląskich.

Wśród drewnianych rzeźb, wykonywanych do kapliczek przez twórców ludowych, warta zauważenia jest Matka Boska Skępska. – W całej postaci widać, że to twórczość ludowa, że wykonał ją rzeźbiarz nieprofesjonalny, natomiast wprowadzenie ornamentyki na szacie jest rzadkie w takich pracach. Zwykle są to rzeźby proste, ciosane z jednego kawałka drewna. Ta jest ciekawa, wykonana przez twórcę ludowego, ale z wielkim talentem – mówi Anna Grabińska-Szczęśniak, kierownik Działu Etnografii Muzeum Górnośląskiego.

Na wystawie znalazły się też figurki porcelanowe, stawiane często w ołtarzykach domowych. – Ołtarzyki te to stały i bardzo ważny element śląskiego domu. Kiedy wieszane w izbach pod skosem obrazy w świętych kątach zaczęły znikać, wszystko przeniosło się do pokoju. Pojawiły się ołtarzyki z porcelanowymi biskwitowymi figurkami. I obrazy na ścianach, które dziadkowie często przekazywali swoim wnukom przy Pierwszej Komunii – mówi Anna Grabińska-Szczęśniak.

Wystawa była prezentowana w Bytomiu w ubiegłym roku. Z pomysłem, żeby pokazać ją jeszcze w innym miejscu, w Centrum Kultury Śląskiej w Nakle, zwróciła się do muzeum radna sejmiku śląskiego Barbara Dziuk. W jednej z jego sal, dawnej kaplicy pałacu Donnersmarcków, związanych z kultem Matki Boskiej Piekarskiej, która uratowała Tarnowskie Góry od zarazy. Bo historia tego regionu od wieków łączy się z tą Opiekunką, dziś nazywaną Matką Boską Sprawiedliwości i Miłości Społecznej.

Kuratorem wystawy i autorką scenariusza oraz katalogu jest Urszula Batko. Wystawa potrwa do  2 lutego przyszłego roku.