Podstawowe elementy zapisu nutowego

Podstawą jakichkolwiek form muzykowania jest znajomość zapisu nutowego. Czym jest ów zapis? Zapis nutowy jest swoistym alfabetem znaków, które odpowiednio odczytane (zaśpiewane lub zagrane na instrumencie), pozwalają na zaistnienie muzyki. Podobnie jak myśli nasze przekazujemy za pomocą słów, układających się z kolei w zdania, a te następnie w większe całości, tak myśli muzyczne wyrażamy za pomocą dźwięków, które łączą się w pewne grupy, w coraz to większe elementy, tworząc w końcu całe utwory muzyczne. Zapis nutowy powstaje poprzez nanoszenie określonych znaków muzycznych na pięciolinię.

pięciolinia





Nuta jest podstawowym, umownym znakiem graficznym wyrażającym wysokość dźwięku i jego czas trwania. Nuty stawiamy na liniach lub na polach. Uwaga!!! Niektóre nuty mogą pojawiać się poza obszarem pięciolinii na dodatkowych małych liniach. Bez obaw. Są to tak zwane linie dodane dolne oraz linie dodane górne.


dodatkowe linie





Aby zapisać nuty na pięciolinii potrzebny jest nam jeszcze klucz. Po co nam ten klucz? Klucz, który znajduje się na początku każdej pięciolinii (dokładnie po jej lewej stronie), jest znakiem wyznaczającym położenie dźwięku, zwanego dźwiękiem kluczowym, a w stosunku do niego pozostałe dźwięki. Najczęściej spotykanym kluczem jest klucz wiolinowy (przykład poniżej).


klucz wiolinowy na pięciolinii





Lina przebiegająca przez środek zaokrąglenia ślimaka (druga od dołu) wskazuje właśnie ów dźwięk kluczowy, którym jest g1.

Poniższy przykład pokazuje jak możemy układać dźwięki na pięciolinii, np. od "c".






Zaznaczony ramką został dźwięk kluczowy

Istnieją dwie metody nazywania dźwięków:
• nazwy literowe
• nazwy sylabowe (solmizacyjne)

Oto ten sam układ dźwięków z nazwami solmizacyjnymi: