Filmy wszech czasów: Stalingrad

W tym, nakręconym w 1993 roku obrazie, oglądamy bowiem prawdziwy, a więc okrutny i porażający realizm wojny. Wojny, która zawsze jest taka sama, a jednak gdy przychodzi, gdy człowiek się na niej znajdzie - dziwi się. Nie pojmuje. Nie godzi z cierpieniem, którego doświadcza, a często i sam zadaje.

Jak to się stało, że ci młodzi chłopcy – jeszcze przed chwilą kurujący się w idyllicznych warunkach w Italii – nagle trafiają do piekła, gdzie nie obowiązują żadne zasady i regulaminy? Gdzie jeńców się katuje, a cywilów rozstrzeliwuje. Gdzie, czasem całym dniami, walczy się, na śmierć i życie, o kupę gruzów lub pustą fabryczną halę.

Gdzie tu sens?

Gdy piszę te słowa dokładanie tak samo jest np. w Bachmucie na Ukrainie. W wieku XX tak było pod Stalingradem, gdzie zginąć miał milion ludzi. Gdzie z kilkusettysięcznej niemieckiej armii do domu wróciło 6 tys. (słownie: sześć tysięcy!) żołnierzy.

Gdzie tu sens?

Nie jest to łatwy seans. A jednak zaskakująco „dobrze” ogląda się ten nakręcony przez Josepha Vilsmaiera film. Dobrze w cudzysłowie, bo jednak to słowo tu nie pasuje. Przyznać natomiast trzeba, że Vilsmaier to mistrz w swoim fachu. Później nakręcił przecież jeszcze tak głośne obrazy jak m.in. „Odlotowy sekstet”, „Marlenę”, czy „Gustloff – rejs ku śmierci”.

Swoje robi także znakomita obsada. Na pierwszym planie, rzecz jasna, Thomas Kretschmann – moim zdaniem jeden z najlepszych współczesnych aktorów. Towarzyszą mu zaś m.in. Dominique Horwitz, czy Karel Heřmánek.

Są i ciekawe role, czy w ogóle, wątki kobiece – bo i ich cierpienie bardzo wiarygodnie i przejmująco udało się w tym filmie ukazać.

Jednym z najważniejszych tytułów lat ’90. Dużo lepszym, ciekawszym i przede wszystkim prawdziwszym od chociażby, przereklamowanego, „Szeregowca Ryan’a”…

*

W niedzielę 21 maja o godz. 14:15 film wyemituje stacja TV 4.

Tekst z cyklu Filmy wszech czasów