Gdy nie starcza sił na krzyk

Sztuka przygotowana z oka­zji 65. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego jest wciąż obecny na scenie Kamienicy. Dlatego warto prześle­dzić w repertuarze teatru, kiedy ta niezwykła pozycja pojawi się na afiszu, i wybrać się do miejsca, które jak żaden inny teatr związane jest emocjonalnie i artystycznie z Warszawą.

Miron Białoszewski w swojej skromnej formalnie książ­ce, stworzył obraz zagłady miasta, dzięki czemu opowieści o losie cywilnej ludności nadał charakter uniwersalny. Rangi symbolu nabie­ra też fakt, że tu, w piwnicach ka­mienicy, w której znajduje się teatr, o czym nie każdy wie, ukrywali się powstańcy. Dyrektor Kamienicy, Emilian Kamiński kultywuje miej­sca pamięci narodowej ze szczególną pieczołowitością.

Miałam szczęście obejrzeć „Pa­miętnik z Powstania Warszawskie­go” 1 sierpnia, podczas uroczystości zatytułowanej „Godzina W”. Jednym z punktów programu był pokaz flimu dokumentalnego o Powstaniu Warszawskim Andrzeja Kałuszki. Po filmie reżyser zdobył się na oso­biste wyznanie: jego matka przeży­ła piekło powstania jako 11-letnia dziewczynka. Z kolei 13-letni ojciec reżysera, oczekujący na egzekucję na jednej z ulic Warszawy, został uratowany przez babcię, która wy­jęła obraz Matki Boskiej Licheńskiej i trzymając go przed oczyma zdumio­nych gestapowców, wyprowadziła wnuka z miejsca kaźni. Prywatny cud, jakiego doświadczyło wielu.

Monotonny tok relacji Białoszewskiego zmienia się w spektaklu Je­rzego Bielunasa w apokaliptyczną wizję. Największym atutem wido­wiska jest zespół młodych aktorów, których energia, talenty wokalne i taneczne zamieniają ten statyczny język prozy w dynamiczny obraz, w którym nadzwyczaj pomysłowa, operująca metaforycznym skró­tem scenografia każe nam, wraz z uczestnikami wydarzeń, budować barykady i wędrować przez mroczne kanały. Albo opłakiwać gruzy zbombardowanej katedry w takt rozdzie­rających songów napisanych przez Mateusza Pośpieszalskiego – autora oprawy muzycznej – czy dramatycz­nych szeptów, gdy już nie starcza sił na krzyk.