Spokojna miejscowość nie zdradza tak łatwo swojej długiej i bogatej historii. A przecież jest to dawne miasto Rzeczypospolitej, które korzeniami sięga aż do czasów św. Wojciecha. Dawna jego sława przeminęła, ale pozostała dostojna gotycka fara, która świętuje 450. rocznicę konsekracji.
To najstarszy zachowany kościół gotycki na terenie dawnej ziemi zawkrzeńskiej – mówił w czasie jubileuszu kościoła parafialnego historyk Leszek Zygner, rektor Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Ciechanowie i Mławie. – Modlić się można wszędzie, ale jest jedno miejsce szczególne, uprzywilejowane, gdzie obecność Boga się zagęszcza. To właśnie kościół, który On wybrał na miejsce spotkania z człowiekiem – mówił bp Piotr Libera podczas uroczystości 450. rocznicy poświęcenia kościoła.
Referat historyka Leszka Zygnera o dziejach kościoła i parafii, Msza św. pod przewodnictwem biskupa płockiego i poświęcenie papieskiego popiersia, odrestaurowanego XV-wiecznego krzyża i pamiątkowej tablicy, złożyły się na szreński jubileusz. Przypomniano historię: że kościół parafialny w Szreńsku został konsekrowany w 1564 r. przez bp. Piotra Myszkowskiego, ówczesnego koadiutora biskupa płockiego Andrzeja Nowakowskiego; że został on wzniesiony w 1531 r. z inicjatywy Feliksa Szreńskiego, wojewody płockiego, w miejscu spalonego w 1527 r. drewnianego kościoła, pochodzącego zapewne jeszcze z XV wieku; że była to budowla ceglana, jednonawowa, która do dziś wyróżnia się czystą formą gotyku nadwiślańskiego. Ale jak zwrócił uwagę Leszek Zygner, historia szreńskiej parafii jest znacznie starsza i bogatsza.
Początki chrześcijaństwa na tym obszarze związane są bowiem z nieistniejącą już rotundą kamienną z XI wieku. Znajdowała się ona za dawnym grodem, na terenie obecnej miejscowości Przychód.
– To miejsce wiązane jest przez lokalną tradycję z pobytem św. Wojciecha w czasie jego misji apostolskiej do Prus. W miejscu tej rotundy, zniszczonej w XII lub XIII wieku, została później wzniesiona kaplica z wmurowanym kamieniem, na którym miał spoczywać święty Apostoł Prusów – kontynuował Leszek Zygner. Kaplica ta jest znana z wizytacji biskupich z przełomu XVI i XVII wieku. Istniała jeszcze pod koniec XVIII w. Teraz został po niej tylko kamień, znajdujący się dziś na terenie parafii. Kościół parafialny był gruntownie modernizowany pod koniec XVIII i w połowie XX wieku.
W tej chwili trwają prace renowacyjne: cmentarza kościelnego, dzwonnicy i zabytkowego parkanu. Prowadzi je obecnie ks. proboszcz Piotr Brzezik. Warto dodać, że we wnętrzu kościoła znajduje się niedawno odnowiona gotycka pieta z pierwszej połowy XV wieku. To jedna z najstarszych tego rodzaju sakralnych rzeźb w diecezji płockiej.
– Dziękujemy dziś Bogu nie za jakieś chwilowe, ulotne, przemijające dobro. Dziękujemy Panu za trwały pomnik wiary minionych pokoleń. Pokoleń, które przez tę ziemię pielgrzymowały do wiecznej ojczyzny. W każdej świątyni, w każdym kościele parafialnym skupia się jak w soczewce życie człowieka. W tym konkretnym kościele Bóg wezwał ciebie po imieniu, zawarł z tobą przymierze przez chrzest święty – mówił w czasie Mszy św. bp Piotr Libera. Zwrócił uwagę, że dziś ludzie często rozglądają się za miejscem, w którym można by odnaleźć równowagę ducha i umocnić się wewnętrznie. Chcą odnaleźć w Bogu siłę i odpoczynek.
– Ale czy szukamy Go tam, gdzie On na nas czeka? (…) Ile mogłyby powiedzieć ściany tej prastarej świątyni, które słyszały szept modlitw tylu pokoleń? Pomyśl, co może powiedzieć tobie dziś to czcigodne wnętrze, w którym wyznajemy, że Słowo Ciałem się stało i zamieszkało wśród nas? – pytał bp Piotr Libera.
– W tym szreńskim kościele parafialnym jest zapisana historia waszej lokalnej społeczności, waszej małej ojczyzny. Najważniejsze wydarzenia waszego życia, jak i szara codzienność jest tak mocno związana z tą sakralną budowlą, że nie są to dla mnie tylko zwykłe mury. W tych ścianach jest zapisana historia mojego życia: wydarzenia radosne, wydarzenia tragiczne; nadzieje przepełnione optymizmem i gorycz upadków; chwile cichej modlitwy i pokój Bożego przebaczenia. (…) To święto ma nam uświadomić, jak wielkie znaczenie ma w życiu społeczności i jednostek dom Boży. Każde większe skupisko ludzkie powinno mieć taki dom, który przypomina, że Bóg stał się człowiekiem i przebywa wśród nas 24 godziny na dobę, aż do skończenia świata – mówił biskup płocki.
Na jubileusz do Szreńska dotarło błogosławieństwo papieża Franciszka, list gratulacyjny wystosował prezydent Bronisław Komorowski, a marszałek województwa mazowieckiego Adam Struzik odznaczył parafię i ks. proboszcza Piotra Brzezika medalem „Pro Masovia”.
Jeden z najważniejszych filmów w historii polskiej kinematografii.