Świętość w przydomku

Episkopat Polski ogłosił już „nihil obstat”, czyli zgodę na podjęcie kolejnych kroków zmierzających do rozpoczęcia procesu beatyfikacyjnego Henryka Pobożnego. Teraz prośba zostanie skierowana do Stolicy Apostolskiej. Niewątpliwie proces ten, będący owocem wieloletnich starań legnickiego Duszpasterstwa Ludzi Pracy ’90, będzie trudniejszy niż w przypadku współczesnych kandydatów na ołtarze. Bp Stefan Cichy, który wystąpił przed dwoma laty z wnioskiem do episkopatu o wszczęcie takiego procesu, uprzedzał, że „droga jest daleka i trudna”. Wiedza o Henryku Pobożnym, księciu z okresu rozbicia dzielnicowego Polski, nie jest bowiem zbyt rozległa. Wiele informacji opiera się na domysłach i hipotezach. W Legnicy jednak bardzo na tę beatyfikację liczą. Powstało tam nawet Bractwo Henryka Pobożnego i Księżnej Anny, którego członkowie za wzór duchowy przyjęli postawy i wartości reprezentowane przez średniowieczne małżeństwo.

U boku ojca

Tymczasem w mrokach niewiedzy tonie nawet data urodzin księcia. Historycy sytuują ją między 1196 a 1204 r. Syn Henryka Brodatego i św. Jadwigi Śląskiej urodził się jako młodszy brat Bolesława i Konrada i początkowo nic nie wskazywało na to, że to on będzie w przyszłości rządzić. Zdecydował o tym ciąg nieszczęśliwych wypadków. Najpierw, zaraz po osiągnięciu dojrzałości, zmarł Bolesław, następnie podczas polowania zginął Konrad. Odtąd to właśnie Henryk uważany był za przyszłego następcę tronu. Wprawdzie „Kronika książąt polskich” podaje, że Henryk już wcześniej został przez ojca namaszczony do rządzenia całą Polską, zaś Konradowi miały przypaść w udziale jedynie ziemia lubuska i Łużyce, jednak żadne inne źródła nie potwierdzają tych informacji.

Milczą też na temat stoczonej rzekomo przez braci krwawej bitwy pod Studnicą, w której Henryka wesprzeć mieli przebywający na śląskim dworze goście z Niemiec. Historyk Przemysław Wiszewski zwraca uwagę, że „Kronika polska”, powstała na Śląsku w końcu XIII wieku, w ogóle milczy o jakichś sporach między braćmi. Być może opowieść ta powstała jako wyraz późniejszych konfliktów między osadnikami niemieckimi a rycerstwem skupionym wokół książąt. Pewne jest natomiast małżeństwo Henryka Pobożnego z Anną, córką króla czeskiego Przemysła Ottokara I i wnuczką króla Węgier Beli III, zawarte między 1214 a 1218 r. Ta koligacja wzmocniła przede wszystkim międzynarodową pozycję Brodatego, ale i dla jego syna mogła być polityczną inwestycją na przyszłość. Trzeba tu dodać, że Henryk Pobożny cieszył się dużym zaufaniem ojca, który pod swoją nieobecność przekazywał synowi pełnię władzy, gdy dwukrotnie wyprawiał się do Prus z wyprawą krzyżową. W 1228 r. ojciec i syn wspólnie walczyli przeciwko Konradowi Mazowieckiemu w Małopolsce.