Wesołych świąt, Andy!

Jak poinformował Michał Rut z rzeszowskiego muzeum, ekspozycja "Wesołych Świąt i szczęśliwego Nowego Roku, Andy! Andy Warhol - obecność przeszłości" nawiązywać ma do korzeni Warhola, do jego relacji rodzinnych. Jego rodzice byli z pochodzenia Łemkami, należeli do mniejszości grekokatolików rusińskich z wioski Mikova na Słowacji.

"Pokazana zostanie mało znana twórczość artysty, gdzie do głosu dochodzi jeszcze tradycja rodzimej kultury, kultywowana przez matkę artysty, Julię Warhol, która miała wpływ na jego działania twórcze" - tłumaczył Rut.

Wyjaśnił, że młody Andy powielał kaligrafię matki w swych reklamach, materiałach promocyjnych, opierał się na jej sugestiach w kwestiach artystycznych. Był m.in. inicjatorem wprowadzenia do reklamy pisma stylizowanego na odręczne. Wykorzystywał też w swoich pracach wyrazistą kolorystykę, stosował technikę monotypii, zabiegi zwielokrotnienia elementów dekoracyjnych charakterystyczne dla rusińskich twórców.

"Znamy go jako autora obrazów przedstawiających puszki Coca-Coli, zupy Cambella, portrety znanych gwiazd oraz frapujących autoportretów. Mniej znane są początki jego drogi twórczej, w której badacze odnajdują tradycję rusińską, związaną z pochodzeniem artysty" - dodał Rut.

Wśród prezentowanych na ekspozycji prac znajdą się litografie Warhola inspirowane dziełami Leonarda da Vinci, cykl kwiatów zdobiących ściany nowojorskiej pracowni artysty, autoportrety i 20 kolorowanych litografii z cyklu "In the Bottom of My Garden", z pojawiającym się motywem aniołów. Pokazane zostaną też rysunki koników i aniołów, a także kartki świąteczne wykonane przez matkę artysty.

Uzupełnieniem wystawy będą zdjęcia młodego Andy'ego Worhola i jego rodziny, pamiątki rodzinne, m.in. sukienka chrzcielna Andy'ego i jego braci, szal matki. Wystrój ekspozycji nawiązywać będzie do wystaw, jakie organizował Warhol.

Na rzeszowskiej wystawie znajdą się przedmioty pochodzące głównie z Muzeum Sztuki Nowoczesnej Andy'ego Warhola w Medzilaborcach w Słowacji.

Andy Warhol uznawany jest za rewolucjonistę sztuki, twórcę pop-artu i ikonę popkultury. Jego twórczość postrzegana jest głównie jako przykład rewolucyjnej zmiany w podejściu do dzieła sztuki. Artysta znany jest przede wszystkim z seryjnych kolorowych kompozycji, wykonanych metodą sitodruku, reklamujących produkty spożywcze, m.in. puszki Coca-Coli, zupę pomidorową Campbell's, przedmioty codziennego użytku, np. banany, pudełka proszku Brillo. Stosowana przez niego technika został użyta do odtwarzania stylizowanych portretów m.in. Marilyn Monroe, Elvisa Presleya, Marlona Brando, Elizabeth Taylor.

Andy Warhol urodził się 6 sierpnia 1928 r. w Pittsburgu w Pensylwanii (USA) jako Andrew Warhola. Jego rodzice, Andrij (Andrew) Warhola i Ulija (Julia) z domu Zavacka, byli słowackimi imigrantami.

Andy od dziecka przejawiał zdolności artystyczne. Studiował projektowanie użytkowe na uniwersytecie w Pittsburgu. W 1949 r. przeprowadził się do Nowego Jorku, gdzie pracował jako ilustrator czasopism i twórca reklam. Współpracował ze znanymi czasopismami: "Glamour", "Vogue", "Dance Magazin". Prowadził słynną nowojorską pracownię The Factory.

Warhol realizował też ekscentryczne filmy, które tworzył kręcąc statyczną kamerą nieruchome obiekty, np. śpiącego człowieka. Produkcje, do których zatrudniał nieznane gwiazdy, prostytutki czy transwestytów, wzbudzały wiele kontrowersji.

W 1968 roku Warhol został postrzelony przez feministkę Valerię Solanas, co doprowadziło do poważnych konsekwencji zdrowotnych u artysty.

Artysta zmarł nagle 22 lutego 1987 r. w wieku 58 lat podczas pobytu w szpitalu. Został pochowany na cmentarzu katolickim niedaleko Pittsburga.

Wystawa dzieł Warhola potrwa do 20 stycznia.