Wóz zbrojny Leonarda da Vinci

O tym, że był wielkim malarzem, którego dzieła do dzisiaj stanowią najcenniejszy skarb każdej kolekcji, zachwycając oglądających, wiemy wszyscy. Jednak skala jego zainteresowań nie ograniczała się wyłącznie do sztuki. Jego ciekawość była nienasycona. Z notatek artysty wynika, że właściwie interesował się wszystkim. Chciał się dowiedzieć, dlaczego ludzie ziewają, jak działają szczęki krokodyla i jak funkcjonuje język dzięcioła. Dowiadujemy się tego z niezwykłej publikacji, a właściwie bogato ilustrowanego albumu „Maszyny Leonarda. Niezwykłe wynalazki i tajemnice rękopisów Leonarda da Vinci”. Trudno przecenić wysiłek autorów, którzy przełożyli szkice i rysunki techniczne Leonarda na język grafiki komputerowej. Już wcześniej w popularnych katalogach prezentowano projekty jego maszyn, ale najczęściej ich autorzy ograniczali się do kilku z nich. Ta niezwykła, starannie opracowana publikacja pozwala nam poznać nie tylko te najpopularniejsze, czyli projekty łodzi podwodnej, maszyny latającej czy czołgu, ale wiele nowych. Nie są może, jak czytamy w książce, „pionierskie i zaskakujące”, ale świadczą o geniuszu twórcy, który próbował rozwiązać skomplikowane problemy techniczne.

Maszyny projektowane przez da Vinci ocalały wyłącznie na rysunkach. Nie wiemy, czy któryś z jego pomysłów został zrealizowany, nie zachowały się też ich modele. Domenico Laurenza, autor szczegółowych opisów projektów, jest jednak przekonany, że Leonardo konstruował je „pomiędzy fazą szkicowania a budową urządzenia”. W książce znajdziemy ponad 30 maszyn, z których część nigdy dotąd nie została opisana. Projekt każdej z nich został poddany szczegółowej analizie i rozebrany na poszczególne elementy. Dzięki doskonałej, efektownej wizualizacji czytelnik może sobie wyobrazić, na jakiej zasadzie miały działać. Są tu maszyny lotnicze, maszyny wojenne, a wśród nich m.in. wóz zbrojny z osłoną przypominającą skorupę żółwia, łódź z napędem kołowym, instrumenty muzyczne i wiele innych. Nie wszystkie były oryginalnymi projektami Leonarda. Artysta często inspirował się pomysłami sprzed lat, twórczo je rozwijając i udoskonalając.

Edward Kabiesz

  Domenico Laurenza, Mario Taddei, Edoardo Zanon MASZYNY LEONARDA Jedność Kielce 2019 ss. 239