Nóż. Rozważania po próbie zabójstwa

Salman Rushdie to urodzony w Bombaju brytyjski pisarz i eseista, laureat Nagrody Bookera za powieść „Dzieci północy”. W 2022 roku cały świat obiegła informacja o tym, że został on napadnięty przez nożownika, który zadał mu kilkanaście ciosów. Pisarz przeżył, ale stracił wzrok w jednym oku i władzę w lewej ręce.

Napastnik zaatakował autora uznanej przez muzułmanów za bluźnierczą książki „Szatańskie wersety” 33 lata po wydaniu na niego fatwy, czyli wyroku śmierci przez ajatollaha Chomeiniego, dawnego przywódcę Iranu. W październiku w polskim przekładzie ukazuje się najnowsza książka Rushidiego „Nóż. Rozważania po próbie zabójstwa” opowiadająca o tych zdarzeniach. Z tej okazji platforma streamingowa ARTE.tv przygotowała dokument, który można obejrzeć bezpłatnie pod linkiem: SALMAN RUSHDIE I WOLNOŚĆ SŁOWA | ARTE po polsku.

Salman Rushdie dużo uwagi w swoich książkach poświęca religii i kulturze muzułmańskiej oraz trudnym relacjom świata zachodniego ze wschodem. Debiutował książką „Grimus”, która nie odniosła sukcesu. Za to jego druga powieść „Dzieci północy”, przyniosła mu międzynarodową sławę i prestiżową nagrodę. W 2008 roku dziennik The Times umieścił go na trzynastym miejscu w rankingu pięćdziesięciu najwybitniejszych brytyjskich pisarzy powojennych. Rok wcześniej brytyjska królowa Elżbieta II nadała mu szlachectwo za zasługi na rzecz literatury, wywołując tym samym oburzenie w świecie Islamu.

Jego najsłynniejsza książka „Szatańskie wersety” przez wielu przywódców duchowych krajów muzułmańskich uznawana jest bowiem za obraźliwą dla Mahometa. Z tego powodu jej autor został wyklęty, a jego książki były palone na stosach. Po oficjalnym nałożeniu na niego fatwy, nakazującą każdemu wiernemu muzułmaninowi zabicie pisarza oraz wyznaczonej przez Chomeiniego nagrodzie za jego głowę w wysokości 3 milinów dolarów przez lata ukrywał się przy wsparciu władz brytyjskich.

12 sierpnia 2022 r. podczas spotkania autorskiego w Chautauqua Institution w Nowym Jorku, Rushdie został zaatakowany przez 24-letniego Hadi Matara, który nie przyznał się do stawianych mu zarzutów.

- Czasami jest mi wstyd, że nie próbowałem się bronić. Innym razem powtarzam sobie, abym nie był głupi, bo cóż mogłem wówczas zrobić? Próbując zrozumieć własną bierność, doszedłem do wniosku, że ofiary przemocy doświadczają kryzysu w pojmowaniu tego, co rzeczywiste – pisze na kartach najnowszej książki Rushdie. Jego najnowsze dzieło „Nóż. Rozważania po próbie zabójstwa”, jest nie tylko wstrząsającą opowieścią o zamachu, ale też swoistą formą poradzenia sobie z traumą, afirmacją życia i rodzajem medytacji.

ARTE.tv przygotowało dokument pozwalający lepiej poznać i zrozumieć historię pisarza, który można zobaczyć klikając w link: SALMAN RUSHDIE I WOLNOŚĆ SŁOWA | ARTE po polsku.