Czarna księga Pamuka

W powieści znalazły się też felietony stanowiące zapis życia mieszkańców Stambułu.

Po powrocie z kancelarii bohater powieści Galip zastaje w domu list od Ruyi, która w kilku słowach informuje go o swoim odejściu. Adwokat wyrusza na poszukiwanie żony. Pierwsze kroki prowadzą go do pierwszego męża Ruyi - przed laty lewicowego działacza, który obecnie wiedzie monotonne, rodzinne życie w domu na przedmieściach.

Podczas wędrówek wśród ulic i zakamarków Stambułu bohater powraca pamięcią do chwil wspólnie spędzanych z Ruyą. Galipowi cisną się na myśl również historie opisywane w felietonach przez jego kuzyna, słynnego dziennikarza Celala, który jest przyrodnim bratem Ruyi.

Po kilku dniach Galip zdaje sobie sprawę, że ukazujące się w gazecie artykuły Celala zostały napisane kilkanaście lat wcześniej i były już publikowane oraz że ich autor również zniknął. Adwokat zaczyna podejrzewać, że Ruya i Celal uciekli razem.

W popularnych felietonach publikowanych na łamach jednej ze stambulskich gazet Celal opisuje barwne losy mieszkańców Stambułu oraz opowiada historie z życia własnej wielopokoleniowej rodziny, która przez kilkadziesiąt lat mieszkała w kamienicy "Miasto serc" mieszczącej się w zamożnej dzielnicy Nisantasi.

Artykuły Celala stanowią integralną część powieści "Czarna księga". Felieton "Gdy opadną wody Bosforu" opisuje przedmioty znajdujące się od wieków na dnie cieśniny czarnomorskiej, leżące tam od czasów, gdy Stambuł był nazywany Bizancjum lub Konstantynopolem.

W tekście "Sklep Alaaddina" lokalny sklepikarz snuje historie o swoich klientach - mieszkańcach miasta. Opisywany w felietonie "Dzieci mistrza Bediiego" wytwórca manekinów narzeka, że jego prace nie cieszą się popularnością wśród Turków, bowiem za bardzo przypominają rysami twarzy i wyglądem ich samych. "To z powodu tych filmów, sprowadzanych całymi skrzyniami z Zachodu i całymi godzinami puszczanych w kinach, gesty zwykłych Turków zaczęły tracić niewinność. Tak powoli, że niemal niezauważalnie, nasi rodacy zaczęli odrzucać własne ruchy i przyjmować te właściwe innym, imitować je" - napisał felietonista.

"Czarna księga" ("Kara kitab") jest czwartą powieścią w dorobku Pamuka. Ukazała się w Turcji w 1990 roku. Dwukrotnie była przekładana na język angielski, po raz pierwszy w 1994 roku. Na podstawie tej książki Pamuk napisał scenariusz do filmu "Sekretna twarz", wyreżyserowanego przez Omera Kavura. Scenariusz został następnie wydany jako osobna książka.

Orhan Pamuk (ur. 1952 w Stambule) został laureatem literackiej Nagrody Nobla w 2006 roku. Jest jednym z najpopularniejszych współczesnych pisarzy.

Początkowo studiował architekturę na Politechnice Stambulskiej, skąd przeniósł się na wydział dziennikarstwa Uniwersytetu Stambulskiego, który ukończył w 1976 roku. Pamuk zaczął pisać jeszcze na studiach. Jego pierwsza powieść, "Karanlik ve Isik" ("Światło i mrok"), ukazała się w 1974 roku.

W Turcji twórczość Pamuka budzi kontrowersje, a sam pisarz jest oskarżany przez władze o obrazę tureckiego narodu. Podstawą do wytoczenia mu procesu w 2005 roku stała się udzielona jednemu ze szwajcarskich dzienników wypowiedź o rzezi Ormian przez Turków na początku XX wieku. Pamuk został za nią skazany na karę grzywny.

Powieść "Czarna księga" opublikowało Wydawnictwo Literackie. Nakładem tej oficyny ukazało się też osiem innych powieści Pamuka: "Biały zamek", "Cevdet Bej i synowie", "Dom ciszy", "Muzeum niewinności", "Nazywam się Czerwień", "Nowe życie", "Stambuł" oraz "Śnieg".