101 najciekawszych budynków dekady

Wyboru polskich realizacji architektonicznych ostatniej dekady dokonała Agnieszka Rumińska, redaktor naczelna serwisu o architekturze Bryla.pl. W publikacji - jak zaznacza we wstępie autorka - chodziło o zaprezentowanie dobrych i ciekawych przykładów polskiej architektury współczesnej. Album przedstawia zarówno luksusowe hotele, wille, szklane wieżowce i domy towarowe zlokalizowane w centrach największych miast, jak i niewielkie, wybudowane za nieduże pieniądze domy jednorodzinne, których należy szukać z dala od dużych aglomeracji. W przeglądzie wzięto również pod uwagę rewitalizacje zabytków oraz przeróbki budynków z PRL-u.

Wyróżnionymi w albumie realizacjami obiektów użyteczności publicznej są m.in.: Filharmonia Łódzka im. Artura Rubinsteina, Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej w Przemyślu, Sąd Okręgowy w Katowicach, Stadion PGE Arena w Gdańsku, Dom Studencki "Karolek" w Poznaniu, szkoła na wrocławskich Maślicach, muzeum byłego hitlerowskiego obozu zagłady w Bełżcu, Centrum Nauki Kopernik w Warszawie, pawilon paleontologiczny w Krasiejowie (opolskie), gdzie jest eksponowany odkryty tam szkielet pradinozaura, oraz polski pawilon na wystawę światową EXPO 2010.

W publikacji zwrócono uwagę także na Centrum Nauki i Edukacji Muzycznej "Symfonia" w Katowicach. W budynku, stanowiącym część Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego, doceniono połączenie współczesności z historią. Dzięki ceglanej fasadzie nowoczesna, prosta bryła dobrze wpasowuje się w otoczenie neogotyckich gmachów. Z tego samego powodu w książce zaprezentowano hotel Hilton, wzniesiony nad brzegiem Motławy w Gdańsku. Budynek przypomina szereg wąskich, stojących obok siebie kamieniczek, a jego ceglana elewacja, nawiązująca do historycznej zabudowy hanzeatyckich miast portowych, wpisuje się w okolice zabytkowego Targu Rybnego. Tym, co podkreśla współczesny charakter budynku, jest jego minimalistyczna, oszczędna forma.

Jedną z pierwszych realizacji, przedstawionych w albumie, i pokazywaną także na jego okładce, jest niewielki, okrągły dom z dwuspadowym dachem. Budynek, wykonany w całości z drewna, stanął w okolicach Pszczyny (woj. śląskie). Ze względu na drewnianą elewację i okrągły, niecodzienny kształt dom nazywany jest przez sąsiadów "pieńkiem". Został on zaprojektowany - jak czytamy w publikacji - dla twórców filmów dokumentalnych o architekturze. Młode małżeństwo, chcąc nakręcić dokument o ludziach, którzy postanowili zbudować dla siebie dom z drewna, samo stało się bohaterem filmu.

Budynkiem, który otwiera okres zainteresowania fabrycznymi przestrzeniami w naszym kraju, jest pierwszy polski loft zbudowany w 2003 r. na terenie kopalni Orzeł Biały w Bytomiu. Jego architekt i mieszkaniec zarazem Przemo Łukasik zaadaptował budynek starej lampiarni, unoszącej się na żelbetowych słupach osiem metrów nad ziemią. Pomimo rewitalizacji, wiele elementów w poprzemysłowym obiekcie pozostało bez zmian, m.in. betonowa wylewka na podłodze i zewnętrzna żelazna klatka schodowa. Z okien pionierskiego budynku widać pracujące szyby kopalni. Choć lofty robią obecnie w Polsce dużą karierę, pierwsza tego typu realizacja do dziś jest uznawana za wzorcową.

Książka ukazała się nakładem wydawnictwa "Agora".