Kozłówka – polski cud

Schronienie dla prymasa
W okresie II wojny światowej w majątku Zamoyskich od 1 sierpnia 1940 roku do początku września 1941 ukry­wał się przed Niemcami ks. Stefan Wyszyński. Oprócz tego, że sprawował tam funkcję kapela­na sióstr franciszkanek z Zakładu dla Ociemnia­łych w Laskach, które również znalazły schronienie w majątku Zamoyskich, prowadził także dla okolicznych mieszkańców i osób ukrywających się wykłady. Dyskusje i spotkania były nazy­wane „Akademią Kozłowiecką”. Tuż przed zakończeniem wojny żona Aleksandra – Jadwiga wy­wiozła z Kozłówki do Warszawy najbardziej wartościowe obrazy, meble, srebra, porcelanę i dywa­ny w obawie przed nadchodzącym frontem.

We wrześniu 1944 r. pałac w Kozłówce przeszedł na wła­sność państwa. Od tego czasu funkcjonował pod różnymi nazwami: Muzeum Narodowe, Państwowy Ośrodek Muzealny i Państwowe Muzeum w Kozłów­ce. W roku 1954 przekształcono placówkę w Kozłówce w Central­ną Składnicę Muzealną Minister­stwa Kultury i Sztuki. W okre­sie działalności składnicy część zbiorów rozproszono, oddając je w depozyt lub na własność innym muzeom i instytucjom. W roku 1977 ponownie utworzo­no muzeum i rozpoczęto starania o odzyskanie zbiorów.

Bierut na salonach
W 2011 r. Kozłówka zwycięży­ła w plebiscycie organizowanym przez „National Geographic Traveler” na nowy cud Polski. Chyba nikogo, kto odwiedził to miejsce, fakt ten specjalnie nie dziwi. Rarytasem dla zwiedzających bez wątpienia jest jedyna w Pol­sce i nieznana w innych krajach europejskich Galeria Sztuki So­crealizmu. Stałych bywalców muzeum mogą także zadowolić przygotowywane regularnie wystawy czasowe. Muzeum w Kozłówce, jak podkreśla jego dyrektor, to przede wszystkim unikatowe eksponaty i autentycz­ne, rzadko spotykane posadzki.

Jeśli komuś nie wystarczy stan­dardowe 40-minutowe zwiedza­nie, może wynająć przewodnika dla 5-osobowej grupy, który przez kilka godzin będzie oprowadzał po pałacu. W każdym miesiącu muzeum ustala dzień (za każdym razem inny), w którym zwiedza­nie odbywa się bezpłatnie.